zooveel als schutsgilde (zie Gilde), vereenigingen ter bevordering der algemeene weerbaarheid. Het oudste S. in Nederland was dat van Leiden (1266).
Ieder S. had zijn Doelen, waar het zich oefende, en de schutters stonden onder hun hopmans, het geheele gilde onder een deken. Weldra vormden de S. een gewapende macht, die veel invloed verkreeg. Met het ontstaan der staande legers kwamen de schuttersgilden in verval.