korte vuurmonden uitsluitend bestemd voor worpvuur, om horizontale doelen en doelen achter dekkingen te treffen. Zij zijn in den vorm zeer onderscheiden van andere vuurmonden vooral door hun mindere lengte.
De oude gladde mortieren, die nog langen tijd bij het vesting- en belegeringsgeschut behouden bleven, zijn in onbruik geraakt. In Nederland wordt de bekende Coehoornmortier (uit het laatste der 17de eeuw; werd ook in het buitenland algemeen in de bewapening opgenomen) nog slechts gebruikt voor het werpen van lichtkogels. Algemeen zijn nu ingevoerd de getrokken achterlaadmortieren, waarvan de stootbodem wordt gevormd door een beweegbaar sluitstuk. In sommige legers zijn ook mortieren toegevoegd aan het veldgeschut.
