(van lat. manus, hand), voor de hand geschikt, handbeweging, handgreep; in de muziek: handklavier (orgel) in tegenstelling met het klavier (pedaal), dat met de voeten wordt bespeeld. Groote orgels hebben 3, 4, zelfs 5 M., doch slechts één pedaal.
In de boekhouding zoo veel als memoriaal. Manuaalkoppeling: het register waarmede twee klavieren onderling zoodanig verbonden worden, dat, wanneer men het eene bespeelt, het andere mede bewogen wordt.
