Tegen de lamp lopen is een spreekwoord en betekent 'betrapt worden'. Het spreekwoord wordt meestal gebruikt als iemand betrapt wordt bij het plegen van een misdaad of bij een andere slechte daad.
In de volgende zin komt het spreekwoord tot uitdrukking: 'Na drie inbraken in de Vechtstraat liep hij uiteindelijk toch tegen de lamp.' Het spreekwoord stamt uit de 19e eeuw, toen een lamp dieventaal was voor een politieagent. Als een crimineel dus tegen de lamp loopt, wordt hij betrapt door de politie. Vroeger werd onder militairen ook het gezegde 'aan de lamp likken' gebruikt, dat in dit geval het schuldig maken aan een misdaad betekent, waarvoor diegene ook gestraft zal worden. Het gaat hierbij natuurlijk om een brandende lamp, die als metafoor wordt gebruikt voor een straf. Tegenwoordig wordt het spreekwoord 'Tegen de lamp lopen' niet alleen maar gebruikt bij het betrappen van een criminele daad maar bijvoorbeeld ook als de waarheid naar boven komt drijven na vele leugens.
