Een kunstenaar is een persoon die kunst maakt als beroep of uit liefhebberij. Een kunstenaar gebruikt zijn/haar creatieve begaafdheid om werken te maken.
De benaming ‘kunstenaar’ geldt voor veel beoefenaars van verschillende kunstvormen. Deze vormen zijn: beeldende kunst, muziek, literatuur, theater, film en fotografie.Er wordt onderscheid gemaakt tussen twee verschillende soorten kunstenaars. Dit zijn scheppende kunstenaars en herscheppende/uitvoerende kunstenaars. Scheppende kunstenaars maken met hun creativiteit nieuwe kunstwerken. Dit zijn bijvoorbeeld schilders, schrijvers en tekenaars. De herscheppende/uitvoerende kunstenaars maken de werken van de scheppende kunstenaars toegankelijk voor het publiek. Dit zijn bijvoorbeeld acteurs, vertalers en musici.
Tegenwoordig specialiseren kunstenaars zich vaak in een bepaalde discipline. Voor een beeldend kunstenaar kan hij/zij bijvoorbeeld gespecialiseerd zijn in beeldhouwkunst, fotografie, keramiek, videokunst, tekenkunst of performance.
Het beroep kunstenaar is geen beschermd beroep. Iedereen kan zich een kunstenaar noemen of kan een kunstenaar genoemd worden. Soms worden uitvinders ook als kunstenaar gezien, omdat beoordelaars die de geldigheid van de uitvindingen bekijken, kijken naar ‘the state of the art’, wat in het Nederlands ‘de stand der technologie’ betekent. Dit is een belangrijk concept om de originaliteit van het idee te bepalen.