Een analyse is een systematisch onderzoek waarbij een probleem ontleed wordt. Alle elementen waaruit dit probleem bestaat moeten in een analyse worden beschreven en uiteengezet.
Analyses kunnen plaatsvinden op alle mogelijke niveaus, binnen elke denkbare discipline. Het woord 'probleem' in deze context verwijst daarom naar alle mogelijke situaties die om nader onderzoek vragen. Het onderwerp van zo'n situatie kan zowel concreet als abstract zijn. Analyses van concrete problemen zijn bijvoorbeeld genees- en scheikundige analyses, zoals het analyseren van het menselijk lichaam of het ontleden van stoffen. Voorbeelden van analyses van meer abstracte problemen zijn communicatieanalyses (onderzoek naar miscommunicaties) of psychoanalyses.
Centraal bij een analyse staat altijd het opdelen van het 'probleem' in kleinere elementen, die gezamenlijk het probleem vormen. Deze kunnen vervolgens afzonderlijk en in relatie tot elkaar worden onderzocht. Zo zal iemand die een bepaalde stof analyseert, alle delen waaruit de stof is opgebouwd moeten opsporen om ze te kunnen bestuderen. Door het bestuderen van de losse elementen van de stof kan vervolgens iets worden gezegd over de stof als geheel.
