Zeeman-effect - magnetoöptisch effect, daarin bestaande, dat de spectraallijnen van een element of verbinding in een magnetisch veld in een aantal componenten worden gesplitst, waarvan de polarisatietoestand verschillend is. Het effect, in 1896 door Zeeman ontdekt, treedt zoowel bij absorptie-, als bij emissielijnen op. Het eenvoudigste type van Z.-e. bij dezelfde richting van lichtstralen en magnetisch veld (longitudinaal Z.-e.) bestaat in een splitsing in twee circulair gepolariseerde componenten, de eene rechts-, de andere links-circulair gepolariseerd.
Vallen bij dit type van Z.-e. de lichtstralen loodrecht op de richting van het magnetische veld in (transversaal Z.-e.), dan wordt de lijn in drie lineair gepolariseerde componenten gesplitst. Door Lorentz is een eenvoudige verklaring van deze splitsingen gegeven, die echter na toepassing van de quantentheorie op de spectraalverschijhselen door een andere is vervangen.
