Swift - (Jonathan), Eng. schrijver, 1667—1745, geb. te Dublin, stud. aldaar, woonde daarna ongeveer tien jaar ten huize van Sir W. Temple, waar hij in de Eng. politiek thuis raakte en waar hij Esther Johnson leerde kennen, de „Stella” van zijn Journal to Stella. In 1694, na in Oxford den doctorstitel te hebben behaald, trok hij naar Ierland als predikant van een kleine gemeente. Het leven in zoo’n eenzaam oord hield hij niet lang uit en in 1694 keerde hij terug naar Engeland. Hij hoopte aan het hof een ambt te krijgen, maar moest zich tevreden stellen, met de betrekking van secretaris en kapelaan van den onderkoning van Ierland.
In 1701 ging hij zich wijden aan de politiek. Hij sloot zich aan bij de partij der Whigs. In 1704 maakte hij zich naam als schrijver met zijn knapgeschreven werk The Battle of the Books over de vraag, of de klassieke of moderne schrijvers het belangrijkst zijn, een punt, dat juist in die dagen druk behandeld werd. In 1704 liet S. zijn Tale of a Tub, dat waarschijnlijk reeds in 1592 ontworpen was, anonym verschijnen. Het was een scherpe satire, gericht tegen de kerk. Dit werk benadeelde hem zeer m zijn loopbaan als geestelijke. Toen zijn partijgenooten S. den bisschopszetel niet verschaffen konden, ging hij na den val der Whigs in 1710 tot de Tories over. Hij was de vriend van de staatslieden Bolingbroke en Harley en speelde een voorname rol in de gebeurtenissen van 1710—1713.
Hij stichtte het politieke tijdschrift The Examiner, waarin verschillende scherpe artikelen van zijn hand verschenen. Eindelijk werd S. deken van St. Patrick te Dublin. Na den dood van koningin Anna en den val der Tories viel er voor S. niets meer te hopen. Hij keerde naar Ierland terug als een verbitterd man. In 1723 trad hij als schrijver weer op den voorgrond met zijn Drapier's Letters (Letters by M. B. Drapier at Dublin), waarin de kwestie van aanmunten van Iersche pasmunt, zonder dat het Iersche parlement er in gekend werd, benevens verschillende klachten van Ierland, geuit werden. Deze brieven maakten S. populair in Ierland. In de volgende jaren werd het werk geschreven, dat S.’s naam door de geheele wereld bekend gemaakt heeft: Gulliver's Travels (1726), een scherpe satire op de politieke en sociale toestanden van Engeland.
De eerste twee deelen, de reizen naar Lilliput, het land der dwergen, en naar Brobdingnag, dat der reuzen, worden door de jeugd gretig gelezen in bewerkingen. De laatste twee deelen, de reis naar Laputa, een satire op de geleerden, en de reis naar het land der paarden, waarin S. de menschheid vernedert, zijn minder bekend. Al de teleurstelling, die S. ondervonden had, en zijn verbittering jegens de menschen treden hierin aan den dag. Zijn menschenhaat moet geweten worden aan de omstandigheid, dat S. geestelijk abnormaal was. Gedurende de laatste jaren van zijn leven was hij krankzinnig. S. was een der grootste prozaschrijvers van zijn tijd.
Zijn taal is duidelijk, bondig, onopgesmukt. Hij weet levendig te vertellen, en zijn werk is vol afwisseling. Maar al te vaak is hij ruw en grof, wat vooral in zijn hoofdwerk sterk uitkomt. Talrijke uitgaven zijner werken. Biografieën (nieuwere) van Stephen (1882), Craik (2d. ed. 1894).
