Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 17-01-2019

Slikken

betekenis & definitie

Slikken - is een gedeeltelijk willekeurige, gedeeltelijk reflectorische beweging, waardoor een bete voedsel of een dronk vanuit den mond in den slokdarm, resp. in de maag wordt gebracht. De eerste, willekeurige phase van het slikproces is het naar achteren schuiven van de tot een kleinen bol vereenigde voedselmassa. Hierbij treden de spieren van den mond, de tong en van de wervelkolom in werking. Wanneer de voedselbol, de bolus, de keelopening heeft bereikt, begint het tweede, reflectorische gedeelte van het proces.

De toegang naar de neuskeelholte wordt afgesloten door de opheffing en spanning van het zachte verhemelte; dan wordt evenzoo de toegang naar de strottehoofdsruimte afgesloten door de opwaartsche beweging van het geheele strottenhoofd en wordt de bolus met kracht in het bovenste gedeelte van den slokdarm gebracht. Deze wordt zeer snel, d. w. z. in enkele seconden, gepasseerd. Vloeibaar of halfvloeibaar voedsel spuit als het ware onmiddellijk door den slokdarm in de maag; slechts vast voedsel gebruikt voor het afleggen van dien weg eenigen tijd. Op elke slikbeweging volgt de z.g.n. naslik, dit is een peristaltische (van boven naar beneden voortschrijdende) beweging van den slokdarm, die daartoe schijnt te dienen eventueel in den slokdarm achtergebleven deeltjes daaruit te verwijderen. Met elk slikken gaan z.g. slikgeruischen gepaard, de eerste bij het passeeren van den bolus, het tweede bij den naslik.

Elk dezer geruischen wordt gehoord op het oogenblik, dat het strottenhoofd naar boven wordt geschoven. Slikken is slechts mogelijk tijdens de uitademing, die met elke slikbeweging gepaard gaat. Vraagt men iemand om te slikken op het oogenblik, dat hij inademt, dan wordt de ademhaling afgebroken en aan het slikken sluit een korte uitademing aan. Het geheele bovenbeschreven proces neemt zoodoende een tijdsverloop van 8-18 seconden in beslag.