Ossian, - heldenfiguur uit de Iersche Finnsage, eigenlijk Oisin geheeten. Hij is de zoon van Finn en onderscheidt zich in den strijd en bij de jacht. Van hem wordt verteld, dat een fee hem naar het Land der Jeugd ontvoerde, waar hij eeuwen lang verbleef. Teruggekeerd raakte hij bij ongeluk de aarde aan en werd plotseling een stokoud grijsaard.
Ook heet hij de dichter van Finn’s jagerstoet, op wiens naam vele balladen gesteld zijn. Zulke balladen waren behalve in Ierland ook in Schotland in omloop, waar er o. a. enkele voorkomen in het „Dean’s Book” van James Macgregor. Zulke balladen vormen de kern — maar meer ook niet — van enkele der z.g. Ossianische Gezangen, die James Macpherson in de jaren 1760—63 in het licht gaf. Hij noemde die proza-gedichten „uit het Gaelic of Erse vertaald”, terwijl zij inderdaad bijna uitsluitend eigen werk van hem en zijn vrienden waren. Om het vertrouwen der litteraire wereld te winnen, gaf hij later ook den z.g. oorspronkelijken Gaelischen tekst, die echter evenzeer eigen maakwerk is.
Deze pseudo-Ossianische gezangen hebben in hun tijd grooten invloed gehad. Over hun echtheid heeft zich een uitgebreide litteratuur ontwikkeld. Zie B. Saunders, Life and letters of James Macpherson; J. S. Smart, James Macpherson, an episode in literature; P. van Tieghem, Ossian en France, (2 vols., Paris, 1917); idem, Ossian et l’Ossianisme dans la littérature européenne au XVIIIe siècle (Neophil. Bibl., 4, Gron. 1920).
