Orthoklaas, - veel verbreid gesteentevormend mineraal uit de groep der veldspaten, KAlSi3 08, monoklien, meestal in platte of in zuilvormige kristallen, welke dikwijls tweelingkristallen zijn. De bekendste daarvan is die, welke bekend is als tweeling van Karlsbad. O. splijt volgens klinopinakoide en basis, welke beide vlakken loodrecht op elkaar staan. In den regel ondoorzichtig, fletsrood, geelachtig of roomkleurig, vrij ontwikkeld op gangen, echter ook kleurloos doorzichtig (adulaar).
Hoofdbestanddeel van graniet en syeniet en de daarmee in chemische samenstelling overeenkomende stollingsgesteenten lipariet en kwartsporfyr, trachiet en orthofyr. Bij verweering van het gesteente gaat o. over in waterhoudende aluminiumsilikaten, die het kalium gedeeltelijk vasthouden. Deze silikaten vormen, na door het water te zijn vervoerd, een hoofdbestanddeel van de klei en zijn hier de dragers van het voor den plantengroei onmisbare kalium. Pogingen om het kalium rechtstreeks uit orthoklaas te winnen voor bemestingsdoeleinden hebben tot nu toe gefaald. Maansteentjes zijn als edelsteen gebruikte stukjes adulaar met een blauwen schijn.
