Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 12-01-2019

Marsyas

betekenis & definitie

Marsyas - 1) in de Grieksche mythologie een Phrygische silenus, oorspronkelijk godheid der rivier van denzelfden naam nabij Celaenae, vertegenwoordiger van het Phrygisch fluitspel in tegenstelling met het Apollinisch citherspel der Grieken. M. zou volgens de sage de door Athena weggeworpen fluit gevonden en met den cither-spelenden Apollo een muzikalen wedstrijd hebben aangegaan, waarbij overeengekomen was dat de overwinnaar naar goeddunken met den overwonnene zou kunnen handelen. Nadat de Muzen ten gunste van Apollo uitspraak hadden gedaan, hing deze den overwonnene aan een pijnboom op en liet hem villen. Het standbeeld van M. werd op de marktpleinen als symbool der vrijheid opgericht.

De wedstrijd van Apollo en M. was een geliefkoosd onderwerp in de kunst en komt vooral veel op vazen voor. Myron stelde hem voor, hoe hij de door Athene weggeworpen fluit oprapen wilde. Uit kopieën van de beide goden heeft men met waarschijnlijkheid de groep hersteld. Latere kunstenaars uit Pergamon (2de eeuw v. C.) hadden een groep gemaakt van den wedstrijd van Apollo en M., waarbij de overwonnen M. aan een boom gebonden hing en een slaaf een mes wette. De Apollo, die ook tot deze combinatie hoorde, is verdwenen, maar M. en de slaaf in kopieën bewaard. In Rome stond op het Forum een beeld van Silenus, die een zak draagt; men noemde dit M. en maakte er een symbool van Rome’s stadsrecht van, welk zinnebeeld door andere Italiaansche steden overgenomen werd. — 2) Macedonisch geschiedschrijver uit Pella, geb. ± 355 v. C., halfbroeder van Antigonus en met Alexander d. Gr. opgevoed, in 306 admiraal van Demetrius Poliorcetes bij Cyprus, schreef een Macedonische geschiedenis in 10 boeken en een werk over de opvoeding van Alexander.

< >