Mansfeld - (graven van), Duitsch geslacht, waarvan verscheiden leden een rol in de geschiedenis hebben gespeeld. Genoemd moeten worden: Peter Ernst v. M., geb. 1517, trad in dienst van Karel V, nam deel aan den tocht naar Tunis (1535), streed in 1558 in Noord-Frankrijk en werd in 1559 belast met ’t bestuur over Luxemburg. Hij maakte deel uit van de Ligue tegen Granvelle, maar koos na diens verwijdering de zijde van de regeering.
Tijdens de troebelen in 1576 op last van den prins van Oranje gevangen genomen werd hij echter spoedig weer vrijgelaten en stelde zich weer in verbinding met don Juan. Na den dood van Parma (1592) nam hij ’t voorloopig bestuur in handen, maar had weinig gezag. Hij stierf in 1604.
Ernst van M., natuurl. zoon van Peter Ernst van M., diende in den beginne onder den keizer, maar ging bij ’t uitbreken van den Boheemschen opstand over naar de zijde van de Bohemers (1618). Verslagen bij Zablat (1618), hield hij zich staande in ’t N.W. van Boheme, maar werd hier in 1620 ook verdreven. In de jaren 1621— 1623 streed hij in de Zuid. Ned. tegen de Spanjaarden bij Ligny en Fleurus. Daarop wierf hij troepen, waarmede hij streed in Saksen (1623). Hij kon zich niet handhaven tegen de troepen van Tilly en werd bij een poging om door te breken naar Silezië, verslagen bij Dessau door Wallenstein (1626). Hijzelf ontkwam naar Zevenbergen; op weg naar Venetië stierf hij in Dec. 1628 te Rotory aan de Bosnische grens.
