Istrië - Voormalig Oostenr. Kroonl., nu Italiaansch, 4960 K.M.2, met 403.600 inw. Het is een schiereiland in de Adriatische zee, in het N. door de golven van Triëst en Fiume ingesnoerd.
Het N. behoort tot het ruwe, steenachtige Karstplateau. Ook het overige deel van het schiereiland is een kaal kalkplateau, doch slechts gemiddeld 100 M. hoog.
De kust is overal steil en sterk ingesneden; ook hier gaat de afwatering voor een groot gedeelte onderaards.
Het klimaat van I, tenminste aan de kusten, is subtropisch; de gemiddelde jaartemperatuur in Pola bedraagt ± 15° C., Januari ± 5 , Juli 25 C. De Oostkust is blootgesteld aan de Sirocco, de W.-kust aan de Bora. Over het algemeen is het klimaat droog. De plantengroei van de Karststreken van het binnenland is armoedig. De vegetatie der eilanden en van de kust heeft een Middellandsche-zeekarakter, vooral vindt men er veel „ma ui’s” = altijdgroene struiken heesterbosschen, waarin veel doorngewassen voorkomen.
De bevolking bestaat voor het grootste gedeelte uit Zuid-Slaven (Slovenen en Serbo-Kroaten); aan de W.-kust wordt veel Italiaansch gesproken. Van de ruim 400.000 inw. zijn 224.000 Slaven, 147.000 Italianen, 13.000 Duitschers. Er woonden 30.000 vreemdelingen. Bijna alle zijn Roomsch-Katholiek.
Landbouw is het hoofdmiddel van bestaan aan de kusten en in de centrale Flyschzone. Verbouwd worden vooral wijn, olijven en andere Zuidvruchten. Het bosch levert galnoten en houtskool. Op de Karstweiden grazen schapen en geiten, het vervoer gaat voor een groot deel door middel van ezels. De talrijke goede havens, wien het echter aan achterland ontbreekt, hebben een aanzienlijke visschersvloot. Aan de kust wordt veel zeezout gewonnen. De industrie is van weinig beteekenis.
De voornaamste haven is de oorlogshaven Pola (70.000 inw.). Parenzo (12.400 inw.), in het binnenland, is de hoofdplaats.
De voornaamste verkeersweg is de spoorweg Pola— Triest, vanwaar enkele zijlijnen naar de kustplaatsjes uitgaan.
In de Oudheid gold Istria of Histiia wegens de gelijkheid van naam in de oude geographie als het bronnenland van den Donau (Istrus). Het was de zetel der Illyrische Histriërs en werd in 177 v. C. door Rome onderworpen. De voornaamste steden waren Tergeste, Pola, Parentium (nu Parenzo), Nesactium, Pi ;uentum (nu Pinguente).
