Hooikoorts - hooi-asthma, zomer- of herfstcatarrh, Catarrhus aestivus, een lichtkoortsige, met hardnekkige catarrh van het neusslijmvlies en van de bovenste luchtwegen gepaard gaande aandoening, die allerlei ongemakken (aanhoudend niezen, asthma, enz.) veroorzaakt en bij sommige personen regelmatig terugkeert, zoodra ze zich slechts blootstellen aan de uitwasemingen van zekere grassen (inzonderheid kort voor den hooitijd). De h. wordt veroorzaakt door de inademing van het stuifmeel van zekere grassoorten ; dit stuifmeel, binnen in de luchtwegen geraakt, zwelt daar op en brengt er een aanhoudende prikkeling teweeg. De h. treedt nagenoeg uitsluitend op bij stedelingen; zij tast zelden personen boven de 40 jaar aan en gemiddeld meer mannen dan vrouwen. De ziekte werd het eerst beschreven door den Engelschen geneesheer John Bostock, in 1819.
In 1902 is door prof. Dunbar een middel tegen h. (pollen-antitoxine) gevonden, dat door dr. J.E. Alberts hier te lande is bekend gemaakt. Dunbar’s tegengif bestaat uit een serum, dat bij indruppeling in oog en neus (in zeer hevige gevallen bij onderhuidsche injectie van c.c. in den arm) bijna oogenblikkelijk baat brengt. Daar zich echter bij h. gaarne allerlei verergerende omstandigheden voegen, als verkoudheid, influenza-infectie, hooge temperatuur, enz., is het serum niet altijd voldoende, maar is vooraf noodig verwijdering der bijkomende prikkelingssymptomen.
Meer dan door geneesmiddelen schijnt deze ziekte bestreden te moeten worden door klimaatbehandeling. Door jaarlijks tijdig ziektevrije plaatsen op te zoeken, kan iemand, die voor pollen gevoelig is, de h. ontvluchten. Volstrekt immune oorden zijn in de eerste plaats de volle zee, eenige mijlen van de kust, de poolstreken, de woestijnen, bijna volkomen immuun zijn de hooge bergstreken der eeuwige sneeuw. Van deze volstrekt immune plaatsen zijn enkele door hun onherbergzaamheid voor de klimatotherapie van geen beteekenis. Niet alleen kan men zich door een juist toegepaste klimatotherapie tijdelijk van h. bevrijd houden, maar volgens sommigen (Wolff-Eisner) kan men ook de dispositie voor de ziekte daardoor eenigermate verminderen. Het schijnt, dat de h. telken jare heviger optreedt, daar de reflectorische banen, waarlangs de h.-verschijnselen tot stand komen, steeds gemakkelijker geleiden. Ontvliedt men echter jaren achtereen de h. door naar absoluut-, relatief- of temporair-immune streken uit te wijken, dan schijnt het te kunnen voorkomen, dat die reflectorische banen minder geleidend worden.
