Elberfeld - Stad en stadskreits in het Pruisisch regeeringsdistr. Düsseldorf, in de Rijnprov., een der belangrijkste en rijkste fabriekssteden van Europa, in het dal van de hier 27 M. breede Wupper, 146 M. boven zee. De stad hangt in het O. samen met Barmen; 11 K.M. lang. E. had in 1816 21.710, in 1871 71.384, in 1895 139.337, in 1915: 177.000 inw., aantal Prot.: Kath. = 73,5: 26,5.
Het oude deel der stad met zijn bochtige straten is haast verdwenen en door beteren aanleg vervangen, zoodat E.er nu zeer grootsteedsch uitziet. Het mooiste deel der stad ligt op de helling van den Nützenberg, in ’t W. der stad (uitzichtstoren). Ook de Hardt, een berg, die in ’t Oosten E. afsluit, heeft vele mooie villa’s, bovendien mooie plantsoenen en een Dierentuin met Sprookjesbron. Op de helling de mooie Mariakerk. De inrichting der armenzorg (Elberfelder stelsel) wordt in vele steden in het binnen- en buitenland nagevolgd. De stad dankt haar opkomst aan de industrie. In 1907 telde men 6587 bedrijven, waarbij 38.000 personen betrokken waren.
In de eerste plaats, wol-, katoen- en zijde-ind. Vooral zijn daarbij belangrijk de katoendrukkerij en de ververij met Turksch rood. Met die ververij en weefnijverheid is de chemische ind. vooral van kleurstoff. nauw verbonden. Verder komen in ’t gevolg der textielnijv. ijzer- en vooral machinefabr., ook papier. Bij de metaalbewerking waren 1724 personen, machineïnd. 1940, papierind. 1684 pers. Eindelijk nog de bierbrouwerijen.
Boven de Wupper loopt een electr. hangbaan door geheel E. en Barmen. Te E. is een Nederl. consulaat. — De omgeving van E. is met haar vele boschrijke hoogten en uitzichtstorens rijk aan natuurschoon; de Dierentuin behoort wat ligging betreft tot de schoonste van Duitschland; de hoogten geven heerlijke vergezichten naar Westfalen over de Rijnvlakte.
