Chicago - Stad in den staat Illinois, Ver. St., aan de Z.W.-hoek van het Michiganmeer gelegen, in grootte de tweede stad der Ver. St., met bijna 2½ millioen inw. Volgens overleveringen heeft William Murray het land, waarop thans C. staat, van een Roodhuid gekocht voor 5 shillings en eenige voorwerpen zonder waarde. De eigenlijke stichting had plaats in 1670, toen eenige Franschen onder leiding van Lasalle aan het Z.W. van het meer landden en een houten gebouw optrokken, dat vele jaren tot verblijf diende voor Franciskaner monniken, die de omwonende Indianen tot het Christendom trachtten te bekeeren.
In 1804 werd dit klooster, dat zich bevond ter hoogte van de tegenwoordige Rushstraat, veranderd in een fort (Dearborn) als vooruitgeschoven post tegen de Pottawatomie-Indianen. Toen in 1812 de oorlog met Engeland uitbrak, werd het fort verlaten, maar in 1816 opnieuw bezet. Nadat in 1832 de macht der Indianen voor goed gebroken was, ging men in 1837 over tot de slooping van dit oud-C. Rondom dit fort was in 1829, toen de kolonisten den bodem van Illinois begonnen te bebouwen, een klein dorp ontstaan, waarin zich een 70 personen hadden gevestigd, meest kooplieden, onder leiding van John Kinzie. De natuurlijke omstandigheden waren voor ontwikkeling eerst niet gunstig. C. lag wel 179 M. boven den zeespiegel, maar slechts 1 tot 6 M. boven het niveau van het meer, waarvan de kust een lage, met kiezel bedekte, vlakte was, waarachter zich riet-moerassen uitstrekten. De rivier verleende geen toegang tot het meer, dat elk jaar dicht vroor, noch stond zij in verbinding met de Mississippi. De verbinding van de Canadeesche meren met de zee door het Welland*-kanaal langs de Niagarawaterval en de kolonisatie van Illinois gaven C. de kans tot een belangrijk centrum te worden.
De voornaamste arm van de C.-rivier werd uitgediept en voor schepen toegankelijk gemaakt, het Illinois-Michigankanaal werd in 1848 gegraven tot verbinding van de stad met Lasalle, waar de Mississippi bevaarbaar is; geen spoorweg-mij. kreeg vergimning haar lijnen door den staat Illinois aan te leggen, als die niet tevens over C. liepen. Zoo breidde de stad zich snel uit, doch de drassige grond bleek niet in staat, de zware gebouwen te dragen, zoodat overal verzakkingen plaats hadden, en de plaats, die voor een tuinstad in Amerika gold, kreeg spoedig den naam van een der ongezondste steden te zijn. Door groote werken werd de toestand verbeterd. Ziekten werden bestreden, o. m. door de zorg voor zuiver drinkwater uit het meer. Ook werd het stadsterrein opgehoogd, zelfs moest hiertoe het vuile stadswater, dat door de C.-rivier in het meer vloeide, worden afgeleid. Een kanaal van 45 K.M. lengte, het zg. C.-Draineerkanaal, werd gegraven, waardoor de C.-rivier in omgekeerde richting stroomt en het stadsvuil door Desplaines en IllinoisRiver naar de Mississippi werd vervoerd. Gebouwen werden met hydraulische persen opgeheven.
Daarna brak op Zondag den 7en October 1871, na eene lange droogte, aan de Westzijde van de stad een hevige brand uit, die snel om zich heen greep, doordat vele huizen nog uit hout waren opgetrokken en een hevige wind het vuur aanwakkerde. Toen het Noordelijk kwartier was uitgebrand, sloeg de wind om en werd het Zuiden in de asch gelegd. Ongeveer 17.450 huizen gingen bij dezen brand, die 36 uren duurde, in vlammen op en 200 menschen verloren daarbij het leven. De schade beliep meer dan 300 millioen dollar. Als een phoenix verrees C. weldra grooter, bloeiender en schooner uit haar asch, en is geworden de metropool van het merengebied, de koningin van het Westen. Een uitstekende brandweerinrichting, welke 1200 man telt en beschikt over 37 stoom- en 5 drijvende spuiten, 24 chemische toestellen, enz., waakt thans tegen een herhaling van het onheil. Nog 2 maal is C. door rampen bezocht: in December 1904 brak een brand uit in het Iroquois Theatre en bij de paniek, die hierdoor ontstond, verloren 587 menschen het leven; in 1915 zonk een te vol bevrachte pleizierboot en verdronken 1600 menschen in het meer. De stad zelf beslaat een oppervlakte van 616 K.M.* en is buitengewoon regelmatig gebouwd.
Slechts enkele straten dragen namen, de meeste zijn genummerd. De hoofdstraten der stad zijn: State-, Southwater-, Dearborn-, Lasalle Street, een der voornaamste verkeersaderen van de handelswijk. C.’s grootste eigenaardigheid zijn de vele parken, o. a. het Lincoln P., Washington P., Jackson P., enz. Zij worden door breede avenues met elkaar verbonden. In het Jackson Park had de wereldtentoonstelling van 1893 plaats, waarvan de grootste gebouwen voor een deel bewaard zijn. De elevated railway zorgt voor de verbinding van de ver uiteengelegen deelen van de stad. Over viaducten, die ongeveer 10 M. boven den beganen grond zijn gebouwd, loopen electrische trams in een kring om het centrum van de stad, terwijl 4 „lussen” naar de buitenwijken gaan. De stad heeft een 700-tal kerken.
De openbare gebouwen munten meer uit door omvang en vooral door hoogte en stevigheid, dan door schoon* heid; dit geldt zoowel van het stadhuis (City Hall) als van het raadhuis (Court House), welke in Franschen renaissancestijl opgetrokken en met elkander verbonden zijn. Eenige skyscrapers bereiken een hoogte van bijna 100 M. In het Lincoln Park. nabij het meer, staat het ruiterstandbeeld van generaal Grant, aan den ingang een gedenkteeken voor Abraham Lincoln, een door het Duitsche deel der bevolking opgericht bronzen standbeeld van Schiller, verder een standbeeld van den pionnier Robert Cavallier de Lasale, en een van Linnaeus. Bijzonder veel zorg wordt van gemeentewege aan het onderwijs besteed, dat ⅕ vraagt van de 35 millioen dollars, die het jaarlijksche budget beloopt. De „Board of education” beschikt over 400 schoolgebouwen, het aantal leerlingen bedraagt ¼ millioen. Er zijn eenige hooge scholen, o. a. de University of C., die meermalen begiftigd werd door John D. Rockefeller en waaraan 337 professoren zijn verbonden, terwijl 7500 studenten zijn ingeschreven, en een R. Kath. hoogeschool: St. Ignatius Loyola College. De groote ontwikkeling van landbouw en veeteelt der omgeving maakte C. tot de eerste koren- en veemarkt der aarde, en, geholpen door de nabijheid van vele mineralen, tot een belangrijke industriestad. 81 graanelevators verwerken jaarlijks 17 mill.
H. A. tarwe, 48 mill. H.L. mais, 37 mill. H.L. haver, 6½ mill. H.L. gerst. Een groot deel van het aangevoerde graan wordt vermalen in 150.000 molens, die gebruik maken van de hevige winden aan het meer, waaraan C. den spotnaam heeft te danken van „The Windy City”. Beroemd en tot voor korten tijd berucht zijn de fabelachtig groote exportslachterijen, waarvan Swift, Armour en Libby het meest bekend zijn. De stockyards (stallen), welke hierbij behooren, beslaan kilometers lengte, o.a. van de „Union Stockyard and Transit-Company of Chicago”. Per jaar levert C. 600.000 ton vleesch en worden een milliard bussen geconserveerd vleesch verzonden, waarvoor 3 millioen runderen, 7 millioen varkens, 53 millioen schapen geslacht worden.
Voor graan en varkensvleesch bepaalt C. dan ook de prijs op de wereldmarkt. Door den rijkdom aan wouden in de omgeving van de meren is C. tevens een der eerste houtmarkten der aarde; jaarlijks wordt 2600 millioen voet hout aangevoerd. De aanvoer van steenkool waaraan Illinois zeer rijk is, bedraagt ± 12 millioen ton per jaar; de ijzermijnen van de Mesabiheuvels maakten het tot een belangrijke ijzer- en staalmarkt. In 9 fabrieken, waarin 12000 arbeiders werkzaam zijn, wordt het staal bereid. Bovendien is van belang de vervaardiging van landbouwwerktuigen, spoorwegwagens, meubels en handschoenen, van piano’s en orgels. Een druk verkeer, zoowel te land als te water, een groote handel moet van dit alles het gevolg zijn. Acht groote stations zijn noodig voor de 35 belangrijke spoorlijnen, waarlangs dagelijks 1200 treinen aankomen of vertrekken; ongeveer 13.000 vaartuigen met een totale inhoud van 18 millioen ton, doen de haven aan.
De haven, waartoe de beide armen van de C.-rivier zijn uitgebaggerd, bezit 20 dokken. Tusschen groote dammen aan den ingang is een vaargeul gemaakt, welke een diepte heeft van 6.3. M. Nieuwe havenwerken zijn aangelegd in het Z. van de stad, aan den mond van de Calumet. Het genoemde Chicago Drainage Canal zal uitgediept worden en geschikt gemaakt als groote scheepvaartweg naar de Mississippi. De totale goederenhandel van C. beloopt thans nagenoeg 6 milliard gulden per jaar. Een Nederl. Consul zorgt voor onze handelsbelangen. Het aantal inwoners bedroeg in:
1830 70 inw.
1831 100 „ 1841 6.752 „ 1851 34.000 „ 1860 112.172 „ 1870 298.977 „ 1880 500.000 „ 1890 1.099.850 „ 1900 1.698.575 „ 1910 1.185.283 „ 1916 2.447.875 „ Van de bevolking zijn ruim 30.000 kleurlingen. Slechts ¼ der bewoners is in Amerika geboren. Onder de Europeanen zijn ± een half millioen Duitschers, terwijl het aantal Nederlanders er 45.000 bedraagt, waarvan bijna de helft uit de provincie Groningen. Thans is C. de tweede stad van de Ver. St., de 5e stad op aarde. Litteratuur: Milo M. Quaife, Chicago and the Old North-West (1673—1835), Chicago and Cambridge (1913); Sparling, Municipal History of Chicago.
