Azoren - (Port. Ilhas Açores), Terceira-, Vlaamsche of Wester-eilanden, eilandengroep in den Atl. Oceaan, vormende eene provincie (geen koloniale bezitting) van het koninkrijk Portugal, 1700 K.M, van het vasteland, tusschen 37 —40° N.B. en 25—31° W.L. van Gr. gelegen, soms tot Afrika, soms tot Europa gerekend; 2388 K.M.2, 270.000 inw., meest Portugeezen. De A. bestaan uit 9 grootere en verscheidene kleinere eilandjes en klippen, over een lengte van 650 K.M. van het O.Z.O. naar het W.N.W. verspreid, in 3 groepen:
1) de Oostelijke groep, met San Miguel, het grootste, dichtst bevolkte en belangrijkste eiland der gebeele groep, 780 K.M.2 groot; Santa Maria, en ’t kleine Formigas;
2) de middelste groep: Pico, Terceira, San Jorge, Fayal, Graciosa, en 3) de Westelijke groep: de 2 kleine eilandjes Flores en Corvo. Administratief wordt de groep verdeeld in de 3 naar hunne hoofdsteden genoemde districten: Angra do Heriosmo, Horat en Ponta Delgada. Alle A. zijn vulkanische eilanden, het hoogst zijn de vulkanen Pico alto (ruim 2300M.), op het daarnaar genoemde eiland Pico en de Pico de Vara (ruim 1400 M.) op S. Miguel. Op S. Miguel bevindt zich ook de eigenaardige krater „Lagoa das sete Cidades” (= meer der 7 steden) met 4 kratermeren. Vooral de Pico alto heeft door uitbarstingen meermalen groote verwoestingen aangericht. Ook aardbevingen komen vaak voor. De vulkanische natuur der eilanden blijkt ook uit de talrijke, warme, minerale bronnen.
Daar de A. in den Golfstroom liggen, is ’t klimaat wel zeer gelijkmatig en vochtig, waardoor subtropische gewassen er weelderig groeien, maar ook stormachtig. (Voor den plantengroei en de flora, zie MAKARONESIË.). Veeteelt, landbouw en vischvangst zijn de hoofdbronnen van bestaan. De veeteelt levert boter en kaas, de landbouw meest wijn en sinaasappels, echter hebben ziekten aan deze gewassen veel nadeel toegebracht. Handel meest op de Vereenigde Staten en Engeland. De eilanden zijn overbevolkt (meer dan 100 per K.M.2); door den ongunstigen landbouwtoestand is er sinds lang emigratie, vooral naar Brazilië en de Vereenigde Staten. De hoofdplaats Punta Delgada heeft 18.000, Angra op Terceira 12.000 inw.
De Italianen schijnen de A. reeds in de 14e eeuw te hebben gekend. In de 15e eeuw werden ze opnieuw ontdekt door de Portugeezen, het eerst Santa Maria in 1432 (door Cabral), het laatst Graciosa in 1453. Allen waren bij hun ontdekking onbewoond, rijk aan wouden en vogels. Een koopman uit Brugge, Vanderborg, zou de A. reeds in 1439 bezocht hebben en er den naam van Vlaamsche eilanden aan hebben gegeven; waarschijnlijker is het, dat zij dezen naam ontvingen, doordat er zich, op het einde der 15de eeuw, nadat Alfonso V van Portugal ze aan zijn tante Isabella, hertogin van Bourgondië (de moeder van Karel den Stoute), had afgestaan, vele Vlamingen vestigden; het voorkomen van blonde typen onder de bevolking schrijft men nog wel aan deze Vlamingen toe. Na den dood van Isabella kwamen ze weer aan Portugal. In 1831 ging van hier de beweging uit tegen Dom Miguel, den absolutistischen regent van Portugal.
