Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 17-01-2019

Arkwright (sir richard)

betekenis & definitie

Arkwright (sir richard) - Engelsch werktuigkundige, geb. te Preston, 23 Dec. 1732, overl. te Cromford, 3 Aug. 1792. Als arm jongmensch vestigde hij zich te Manchester, ging bij een barbier in de leer, en opende met zijn weinige middelen een scheerderszaak in een kelder ; op zijn uithangbord zette hij : „In den onderaardschen Barbier”. Door een zijner begunstigers kwam hij in aanraking met Hardgraves, die een nieuwe machine om katoen te spinnen had uitgevonden, welke hij naar zijn dochter Jenny den naam „Spinning Jenny” had gegeven, en die het werk van dertig à veertig radspinsters kon doen; Arkwright verbeterde deze machine nog aanmerkelijk en zijn gedachten bepaalden zich van toen af geheel bij de werktuigkunde (1767); te Warrington hield hij zich eenigen tijd onledig met de constructie van een perpetuum mobile, hetgeen hij echter weldra als onuitvoerbaar liet varen. Daarna hield hij zich bezig met spinmachines voor de katoenspinnerij, daartoe door Atherson te Liverpool financiëel gesteund.

Zijn in 1768 voltooide spinmachine is een vereeniging van de cylinders van Wyatt tot het uittrekken der gekaarde strooken en de vleugelspil van het door Jürgens uitgevonden vlasspinnewiel; het uittrekken, draaien en opwinden der draden kon met deze machine gelijktijdig en onafgebroken geschieden, terwijl ze reeds oorspronkelijk zoodanig was ingericht, dat ze door waterkracht in beweging kon worden gebracht, waarom ze watermachine (waterframe) en het daarmee gesponnen garen watertwist werd geheeten. Aanvankelijk had A. tengevolge zijner uitvinding van de zijde der arbeiders, die zich in hun bestaan bedreigd zagen, allerlei vervolgingen te verduren. In 1768 ging hij hij naar Nottingham en vond daar ondersteuning bij Strutt en Need, de grondleggers der reusachtige spinnerijen van Derby; in 1769 nam hij het eerste octrooi; hij stierf als millionair.

< >