de Grote, koning der Perzen, stichter van het Perzische wereldrijk (559 v.C.-529 v.C.), *ca. 576, ♰529;zoon van →Kambyses I, vorst van Ansjan (Persis, ten noordwesten van Elam), waarover reeds diens vader en grootvader als vazalkoningen van Medië hadden geheerst. Aanvankelijk was Kyros zelf slechts koning van dit gebied, maar in 550 maakte hij een eind aan het rijk der Meden en onttroonde de laatste vorst, Astyages.
Vanaf die tijd wordt Kyros koning der Perzen genoemd. Enige jaren later overwon hij Kroisos, koning van Lydië, en maakte zich meester van diens rijk. Deze verovering werd gevolgd door die van Babel in 539, waarna hij het in de bijbel vermelde verlof aan de joodse ballingen gaf om naar hun land terug te keren (2 Kron. 36,22; Ezra 1,1—8). In het kader van de groei van zijn rijk heeft Kyros de stamzetel Pasargadai van de Achaimeniden tot een indrukwekkende koningsburcht uitgebouwd.LITT. R.Frye, De erfenis der Perzen (1963).
