schiereiland in Oost-Azië, sinds 1948 verdeeld in de staten →Noord-Korea en →Zuid-Korea. GESCHIEDENIS. Volgens inheemse overleveringen begon de geschiedenis van Korea in 2333 v.C. Vast staat slechts dat ca.1200 v.C. in Noordwest-Korea een Chinese staat werd gesticht.
In de 2e eeuw v.C. regeerde in Noord-Korea een inheemse dynastie, die de Chinese handelsverbindingen met Zuid-Korea belemmerde. Dientengevolge viel China Korea binnen en hield tot ca.40 v.C. het noordwesten bezet. Daarna bleef Korea 1200 jaar in drie rijken gesplitst. In de 4e—8e eeuw oefende Korea veel invloed uit op de Japanse cultuur (→Japan, GESCHIEDENIS). Midden 13e eeuw volgde een inval van de Mongolen, die het land in 1260 geheel onderwierpen. In 1368 werd de Mongoolse heerschappij in China door de Mingdynastie ten val gebracht. De Mingkeizers oefenden formeel het gezag uit over Korea, maar lieten het bestuur aan de Koreaanse koning over.
Korea kreeg toen de naam Chosen [land van de morgenkalmte]. Eind 16e eeuw werd Korea geteisterd door een inval van de Japanners, die echter binnen enkele jaren weer verdwenen. Het kwam Korea duur te staan dat het de Mingdynastie tegen de Mantsjoes (→China, GESCHIEDENIS) hielp. In 1619 versloegen de Mantsjoes een Koreaans leger. In 1637 veroverden zij Korea, dat tot 1894 onder de Mantsjoedynastie bleef, met interne autonomie. Als gevolg van de ChineesJapanse Oorlog (1894—95) werd Korea formeel onafhankelijk; in feite kwam het in de Japanse invloedssfeer.
Ook Rusland trachtte er zijn invloed te vestigen, maar moest daarvan door de Russisch-Japanse Oorlog (1904-05) afzien. Japan had vrij spel, zodat het Korea kon annexeren (1910).Het Japanse bewind maakte zich zeer gehaat. In 1943 besloten de Geallieerden en China in principe tot onafhankelijkheid van Korea. In 1944 werd in de Chinese hoofdstad Tsjoengking een voorlopige Koreaanse regering gevormd. Toen de USSR op 8. 8.1945 Japan de oorlog verklaarde, had het zich eveneens voor een onafhankelijk Korea uitgesproken. Op 12 aug. drongen Sovjettroepen het noorden, op 8 sept. Amerikaanse troepen het zuiden van Korea binnen. De 38e breedtegraad werd de grens tussen de Amerikaanse en Russische bezettingszones.
Er ontstonden daarna twee staten. Op 6.9.1945 werd de Koreaanse Volksrepubliek uitgeroepen. Deze werd door de communisten geregeerd en niet door de VS erkend, zodat zij tot het noorden beperkt bleef. Ook de uit Tsjoengking teruggekeerde voorlopige regering werd door de VS niet erkend. In febr. 1946 riepen de Amerikanen de Vertegenwoordigende Democratische Raad in het leven. Dit lichaam had eveneens een Pankoreaanse pretentie. In okt. 1946 werd de Raad vervangen door de Koreaanse Interim Wetgevende Vergadering.
In 1945 waren Amerikanen, Britten en Russen te Moskou overeengekomen, dat een Russisch-Amerikaanse commissie aanbevelingen zou doen over de vorming van een voorlopige democratische regering. In 1947 kwam die commissie voor het laatst en vruchteloos bijeen. In nov. 1947 brachten de VS de zaak voor de VN. De Algemene Vergadering nam toen een resolutie aan, die voorzag in verkiezingen voor geheel Korea, onder toezicht van de VN. Er zou een nationale vergadering worden gekozen, die een democratische grondwet zou ontwerpen en een regering vestigen. De USSR weigerden medewerking.
Op 10.5.1948 werden verkiezingen in Zuid-Korea gehouden. In aug. 1948 kwam daaruit de Republiek Korea voort. Op 3.9.1948 nam de Volksvergadering een grondwet aan voor de Volksdemocratische Republiek Korea.
LITT: C.S.Lee, The politics of Korean nationalism (1963); C.I.E.Kim en H.Kim, Korea and the politics of imperialism 1876—1910 (1967); Li Ogg, Histoire de la Corée (1969); Han Woo-Kenn, The hist. of Korea (1970); W.E.Henthorn, A hist. of Korea (1971); F.Baldwin (red.), Without parallel: the American-Korean relationship since 1945 (1974); E.R.Wright (red.), Korean policies in transition (1975).
