Gepubliceerd op 01-12-2020

Minamata-ziekte

betekenis & definitie

ziekteverschijnselen veroorzaakt door kwikvergiftiging. De Minamata-ziekte werd veroorzaakt door het eten van vis met een hoog gehalte aan methylkwik; deze vis werd gevangen in de Minamatabaai op het Japanse eiland Kioesjoe.

De hoge kwikgehalten waren te wijten aan kwiklozingen door een aceetaldehydefabriek van het chemisch concern Chisso. Het kwik dat in de modder op de bodem van de baai terechtkwam, werd door micro-organismen opgenomen en omgezet in methylkwik. Dit raakte hoe langer hoe meer geconcentreerd in de achtereenvolgende schakels van de voedselketen (plankton, visjes, grotere vissen). De hoge dagelijkse visconsumptie van de plaatselijke bevolking betekende een opname van 2 mg methylkwik per dag. Aangenomen werd dat 20 ppm in vis al in een maand vergiftigingsverschijnselen kan veroorzaken. Vanaf 1957 was vis dan ook verboden als consumptieartikel. Na jaren procederen kwam achteraf vast te staan dat al in ca. 1953 vergiftigingssymptomen optraden bij dieren (m.n. katten en vogels) en mensen.Lijders aan de Minamata-ziekte vertonen symptomen als ataxie (slechte bewegingscoördinatie), beperking van het gezichtsveld, gehoorverlies, spraakstoornissen, bevingen, stijfheid en psychische stoornissen, blijvende veranderingen in het centrale zenuwstelsel. In totaal leden naar schatting 900 mensen aan deze ziekte (397 werden officieel als slachtoffer aangemerkt), en moesten ten minste 67 sterfgevallen eraan worden toegeschreven. Ook op andere plaatsen in Japan werden gevallen van Minamata-ziekte geconstateerd: in 1964 bij de vissersbevolking rondom de Aganorivier (prefectuur Niigata; 149 gevallen, zes met dodelijke afloop); hier werd kwik geloosd door een vinylchloridefabriek; in 1973 werden nog enkele ziektegevallen gerapporteerd in Omoeta, niet ver van de Minamatabaai.

< >