Gepubliceerd op 01-12-2020

ijzer- en staalindustrie

betekenis & definitie

In Nederland is de ruwijzer- en staalbereiding vrijwel volledig geconcentreerd bij Hoogovens te IJmuiden. De produktie omvat ca. 5 mln. t ruw staal per jaar.

In België is deze tak van industrie vnl. geconcentreerd in het bedrijf Cockerill-Sambre (te Luik en Charleroi) en te Gent. De jaarproduktie is ca. 15 mln. t.Van oudsher is de ijzer- en staalindustrie een bron van milieuverontreinigingen. Emissies van stof (ca. 0,2 % van de produktie), zwaveldioxide, stikstofoxiden en fluoriden verontreinigen de lucht. Het oppervlaktewater wordt belast met emissies van zware metalen, zoals zink (450 t/j), lood (130 t/j), emissies van fenolen (100 t/ j) en cyaniden (200 t/j). Verder zorgde Hoogovens voor veel geluidshinder, terwijl er tevens een grote hoeveelheid vaste afvalstoffen vrijkwam.

In de jaren zestig en zeventig is een groot aantal voorzieningen getroffen om de milieuverontreiniging tegen te gaan. Ook tracht men steeds meer de afvalstoffen terug te winnen en er een verhandelbaar bijprodukt van te maken of ze terug te voeren in het produktieproces. Een goed voorbeeld van de mogelijkheden biedt de hoogovenslak. Deze slakken worden grote steenklompen als men ze langzaam laat afkoelen; die kunnen worden gebruikt in de wegenbouw. Als men de slakken direct nadat zij uit de hoogoven komen met veel water afschrikt, ontstaat gegranuleerde slak (een verzameling kleine, glasachtige bolletjes); hieruit kan hoogovencement worden gefabriceerd.

Bij de op- en overslag van het ijzererts vormt het stof een groot milieuprobleem. Ter voorkoming van stofemissie maakt men tegenwoordig gebruik van windschermen en wordt het erts d.m.v. sproeiinstallaties nat gehouden.

De ijzergieterijen die niet geconcentreerd zijn bij Hoogovens, vormen in Nederland een kleine industrie (ca. 0,3 % van de totale industriële activiteit). In de ijzergieterijen wordt het ijzer weer vloeibaar gemaakt, waarbij luchtverontreiniging kan ontstaan door emissies van stof, koolmonoxide, zwaveldioxide en andere gassen. Het gietproces gaat nogal eens gepaard met veel geluidsoverlast. Ijzergieterijen produceren een grote hoeveelheid vast afval, nl. het gebruikte vormzand en daarnaast slakken. Het probleem van het stof en de verontreinigende gassen kan aangepakt worden met apparatuur zoals stofcyclonen, doekfilters en natwassers.