overdracht; verplaatsing van een gewoonte van het ene naar het andere voorwerp. Als iemand kan tikken op een schrijfmachine is dat gunstig voor het leren van de mecanografie (het opschrijven van inlichtingen op geperforeerde kaarten).
Op het gebied der gevoelens neemt men zeer vaak dezelfde generalisatie waar; een kind dat door een hond gebeten wordt, kan zijn angst uitbreiden tot alle dieren. Algemeen gezegd noemt men transfer ieder psychologisch proces dat gebonden is aan herhalingsautomatismen en dat probeert emoties en houdingen die in de kinderjaren bestonden, over te dragen op schijnbaar neutrale mensen of voorwerpen.In de psychoanalytische praktijk is de overdracht een wezenlijk dramatisch element van de behandeling. Men verklaarde de overdracht uit het feit dat ieder gedrag correspondeert met ervaringen uit het verleden - een bijzondere affectieve relatie die de patiënt tot stand brengt met de analyticus, een relatie die niet aangepast is aan de werkelijke therapeutische situatie en bepaald wordt door oude, anachronistische structuren. De overdracht op de therapeut van gunstige gevoelens heet positieve overdracht; het geheel der vijandige gevoelens wordt negatieve overdracht genoemd. De bewustwording der vriendschappelijke of vijandige houdingen die ontstaan zijn in zijn jeugd en geprojecteerd worden op de psychoanalytische situatie, maakt het de patiënt mogelijk zijn gedrag te begrijpen en dit aan te passen aan de huidige mogelijkheden. In het gesprek tussen de analyticus en de patiënt, ontstaat onvermijdelijk een psychoaffectieve uitwisseling. De psychotherapeut is, hoe graag hij dit ook wil, nooit de getrouwe spiegel die hij zou willen zijn.
Zijn houdingen tegenover die van de patiënt noemt men tegen-overdracht. Als de analyticus zijn gevoelens niet bewust is, komt de behandeling niet verder of mislukt zij.
