geheel van wetsovertredingen in een samenleving. Een psychosocioloog spreekt zonder onderscheid over delinquentie en → criminaliteit.
Delinquentie wijst op onaangepastheid. Ze is uitdrukking van het conflict waarin iemand leeft met de maatschappij. Deze reageert al naar gelang het stelsel waarop zijn steunt. In autoritaire stelsels vormt, zonder dat van enige andere overweging sprake is, de ernst van het misdrijf de strafmaat. In een democratisch systeem tracht men na te gaan waarom een bepaald delict gepleegd is en die maatregelen te treffen waar ieder afzonderlijk geval om vraagt. Het heeft geen enkele zin een zwakzinnige, die handelt zonder te beseffen wat hij doet, te straffen.
Men kan hem beter leiden en opvoeden, nadat men vastgesteld heeft wat zijn mogelijkheden zijn. Ook zou men een grote fout begaan als men t.a.v. een geestelijk gestoorde misdadiger dezelfde maatregelen treft als t.a.v. een gewoonte-misdadiger. Daarom belasten rechters psychiaters en psychologen met het medisch-psychologisch onderzoek van delinquenten.Elke samenleving heeft haar misdadigers. Blijft doorgaans het aantal misdadigers opmerkelijk stabiel, bij plotselinge maatschappelijke veranderingen (trek van het platteland naar de stad, snelle industriële ontwikkeling) en vooral in onrustige tijden (revolutie, oorlog, na-oorlogse periode) neemt de criminaliteit aanzienlijk toe. Delinquenten komen vooral voor onder mannen (85%) die ongeschoold zijn en uit ontwrichte gezinnen komen (moordenaars: 75%; dieven: 85%). Wat betreft de oorzaken van jeugddelinquentie vindt men dezelfde psychosociale factoren: - alcoholisme bij de ouders, gezinsontwrichting, gebrek aan liefde bij de kinderen (→ Affectie). Een minderjarige delinquent verschilt weinig van andere maatschappelijk onaangepaste kinderen. Teams van opvoedkundigen, psychologen, maatschappelijk werkers, artsen helpen de kinderrechter, die veeleer probeert delinquentie te voorkomen dan te verhelpen.
Vroeger richtte men zich voornamelijk op heropvoeding en onderdrukking, thans besteedt men meer aandacht aan de voorkoming. In menselijk en maatschappelijk opzicht betekent dit een zeer belangrijke stap vooruit. → Adaptatie, Diefstal, Sanctie.
