Internationaal Monetair Fonds
Het IMF is in 1944 opgericht en functioneert sinds 1947. Het speelt een belangrijke rol in het internationale betalingsverkeer. Het oorspronkelijke doel was het handhaven van een systeem van vaste wisselkoersen, zodat de internationale samenwerking op monetair gebied zou worden bevorderd. Het systeem stortte echter in toen Amerika in 1971 de inwisselbaarheid van dollars tegen goud afschafte.
De doelstellingen van het IMF zijn nu:
1. het bevorderen van de internationale samenwerking op monetair gebied;
2. hulp bieden aan landen met betalingsbalansproblemen;
3. het creëren van internationale liquiditeiten.
Elk lid heeft een bepaald bedrag (zijn quotum) in het fonds gestort. De hoogte van dit bedrag is afhankelijk van het aandeel van het betrokken land in de wereldhandel. Het quotum moest oorspronkelijk voor 25% bestaan uit goud en voor de overige 75% uit eigen valuta. Tegenwoordig mag een land zijn hele quotum in eigen valuta storten. Het is ook toegestaan een gedeelte in SDR’s (Special Drawing Rights) te storten. Lidstaten kunnen van het IMF geld lenen of ‘op het IMF trekken’. Een land ruilt dan eigen valuta tegen de gewenste buitenlandse valuta. Aan deze algemene trekkingsrechten is wel een maximum gesteld. Een land kan zonder voorwaarden van het IMF 25% van zijn quotum lenen: de reservetranche. In dit geval spreken we van onvooiwaardelijke trekkingsrechten. Als een land meer wil lenen, wordt getrokken in de krediettranche.
Het IMF kan, afhankelijk van de grootte van het krediet, eisen gaan stellen aan het binnenlands financieel beleid. In bepaalde gevallen kunnen extra leningen, onder stringente voorwaarden, verstrekt worden om het betalingsbalansevenwicht zo spoedig mogelijk weer te herstellen. Dan wordt er gesproken van voorwaardelijke trekkingsrechten. Om de groeiende wereldhandel te voorzien van extra liquiditeiten, schiep het fonds speciale trekkingsrechten, waarmee centrale banken hun betalingsbalanstekorten konden wegwerken. Elk lid kreeg een hoeveelheid SDR’s die in verhouding was met het gestorte quotum. De waarde van de SDR is gebaseerd op een gewogen gemiddelde van de koersen van vijf valuta’s: de dollar (42%), de Duitse Mark (19%) en de Japanse yen, de Franse franc en het Britse pond elk voor 13%. Het is de bedoeling dat de SDR op den duur de spil wordt van het internationale monetair verkeer. Wellicht zal de SDR in de toekomst de rol van sleutelvaluta van de dollar overnemen.
