Aziatische volksrepubliek, telt op ca. 475 millioen inwoners 4,5 millioen Christenen (ca. i pct.), hiervan zijn 2,5 millioen katholiek. Het godsdienstig leven van China is de eeuwen door beheerst door Confucianisme en Tauïsme.
Beide zijn meer levensleer en moraal dan godsdienst. Van de Oosterse godsdiensten vond het Boeddhisme het meest ingang en zeer vele Chinezen hangen zowel het een als het andere aan.
Van scherpe tegenstelling of strijd is hier nooit sprake geweest. Het Christendom kwam door Nestoriaanse missionarissen voor het eerst in de 7de eeuw.
Alleen een gedenksteen herinnert hieraan. Het begin der eigenlijke missiegeschiedenis valt in het eind der 13de eeuw.
De eerste missionaris van China, de Franciscaan Johannes de Monte Corvino, kwam er in 1294 en werd door paus Clemens V tot aartsbisschop van Peking benoemd. Daarna kwijnde de missie langzaam weg.
Een tweede tijdperk van missie-activiteit werd tegen het einde der 16de eeuw ingeluid door de Jezuïeten, onder wie Franciscus Xaverius en Matteo Ricci. Het aantal Christenen nam snel toe (800 000 gelovigen).
Maar de vervolgingen in de eerste helft der 18de eeuw hebben de missie andermaal te gronde gericht. Begin 1800 waren er nog slechts 200 000 Christenen.Hoewel de Westerse machten alles in het werk stelden om een algehele uitroeiing te voorkomen, slaagden zij er niet in een verdere teruggang te stuiten. De haat tegen de vreemdelingen nam steeds ernstiger vormen aan en de Boxeropstand van 1900 kostte vele Katholieken het leven. In 1922 werd met de instelling van een pauselijke delegatuur een begin gemaakt met een systematische missionnering. Mgr. Costantini reorganiseerde de missie-arbeid, er ontstonden 120 missiedistricten. Vele missiecongregaties pakten het werk aan en een snelle groei voltrok zich in geheel het uitgestrekte land.
Het Legioen van Maria werd het bolwerk van het lekenapostolaat, de katholieke universiteiten van Peking, Tientsin en Sjanghai werden belangrijke centra van de wetenschappelijke wereld, de inheemse seminaries de voedingsbodem voor een inlandse clerus. Zo werd de tijd dan rijp voor de grote beslissing van paus Pius XII om in 1946 China zijn eigen hiërarchie te geven, waarbij het land verdeeld werd in 20 aartsbisdommen, 79 bisdommen en 38 apostolische prefecturen. Kardinaal Tien werd het eerste lid van het H. College. In 1947 werden diplomatieke betrekkingen met de H. Stoel gevestigd, zodat de Kerk van China de meest glorieuze toekomst tegemoet scheen te gaan.
Totdat door de grote opmars van de communisten, die in 1945 begon, het land snel onder de invloed van het communisme geraakte. Daarmee brak voor het Katholicisme in China een nieuwe periode van lijden aan. Nadat de nieuwe regering zich had gevestigd, werden allerlei wetten tegen de Kerk aangenomen, priesters, bisschoppen en gelovigen werden gevangengenomen en velen werden verbannen. Vooral had het regime het begrepen op de buitenlandse missionarissen, die in de bekende communistische propaganda als buitenlandse onderdrukkers en kapitalisten werden voorgesteld. Er begonnen onterende processen tegen alle Katholieken, die met liefdadigheidsinstellingen te maken hadden en uitwijzing van velen volgde. De pauselijke internuntius mgr.
Riberi werd in September 1951 verbannen. Thans is het practisch zo, dat van de 5496 buitenlandse missionarissen, die vóór de vervolging in China arbeidden, er geen enkele meer in het land kan werken. Voor zover zij daartoe de kans kregen, moesten dan de inheemse priesters, van wie er ook velen gevangengezet waren, de zielzorg alleen behartigen.
China telt reeds vele zaligen. Van meer dan 2000 martelaren is in 1926 het zaligverklaringsproces aanhangig gemaakt. Ook de Nederlandse bisschop mgr. Hamer, die tijdens de Boxeropstand van 1900 werd vermoord, is ter zaligverklaring voorgedragen bij de congregatie van het H. Officie.
Van protestantse zijde begon de zending in China ca. 1800. Deze werd vooral gedreven door Engelse en Amerikaanse genootschappen. Ook de Baseler Mission werkte er. De protestantse zending werd gelijkelijk getroffen door het communistische regime. ï)e buitenlandse zendingsarbeiders moesten het land verlaten; betrouwbare gegevens over de huidige toestand ontbreken.
J.H. H.
