Modern Woordenboek

Jozef Verschueren (1930)

Gepubliceerd op 30-06-2020

kaartprojektie

betekenis & definitie

('ka:rt) v.(-s)

1. Eig. een der metodes om een deel der aarde of van de hemel in kaart te brengen.
2. Metn. volgens een dier metodes verkregen kaart.

Enc. Daar het onmogelijk is een boloppervlakte plat te leggen, moet men de oppervlakte der aarde, om ze juist voor te stellen, op de een of andere wijze op een plat vlak of kaart projekteren. Naast de streng wetenschappelijke kaartprojekties bestaan er meer eenvoudige op ontwikkelbare vlakken. Die vlakken kunnen een cilinder of een kegel zijn. De cilinderprojektie projekteert de aardoppervlakte op een cilindermantel, zo dat de lengte- en de breedtelijnen elkander rechthoekig snijden. De meest bekende cilinderprojektie is die van de Nederlander Mercator.

Zij wordt algemeen voor zeekaarten gebruikt. Bij de kegelprojektie wordt de aardoppervlakte op een kegelmantel geprojekteerd, zodat de lengtecirkels straalsgewijs van een punt uitgaan, terwijl de breedtelijnen koncentrische cirkels zijn. Een gewijzigde kegelprojektie is die van Bonne, waarbij de breedtecirkels koncentrisch liggen, en de meridianen gebogen lijnen zijn, die alle breedtecirkels op juiste, evenredige afstanden snijden. Een kombinatie van cilinder- en kegelprojektie is de projektie van Flamsteed, met rechtlijnige, evenwijdige breedtecirkels en meridianen als bij de projektie van Bonne. De projektie van Mercator is conform, omdat de hoeken door de lengte en breedtecirkels gevormd, behouden blijven; die van Bonne is ekwidistant omdat alle punten op gelijke afstand van een middelpunt liggen, evenals op de aarde; die van Flamsteed is ekwivalent omdat de vlaktemaat voor alle delen der aarde dezelfde is.

< >