Jannes H Mulder

Jannes H Mulder (2024)

Gepubliceerd op 22-09-2022

Online religie

betekenis & definitie

Online religie is virtuele geloofsbeleving. Online religie is in cyberspace als avatar bijvoorbeeld thuis vanaf de bank een pelgrimstocht lopen.

Mensen zoeken via apps in de virtuele wereld naar spiritualiteit. Deze publieke ruimte zonder drempels en barrières biedt de mogelijkheid discrete culturele niches digitaal af te struinen. YouTube, Instagram en talloze platforms werken als een encyclopedisch paleis van de meest uiteenlopende 2.0 gebedsruimtes. Waarna de bezoekers elkaar digitaal opzoeken, passies delen, verbanden aangaan, bruggen bouwen en ervaringen delen.

Virtuele religie kenmerkt zich door het individuele, vraaggestuurde, ambigue, onbegrensde en platonische van internet. Second Life is niet-hiërarchisch en stimuleert experimenteergedrag. Online aan een e-mam vragen 'Wat zou in dit geval Mohammed doen?' dwingt jongeren impliciet over hun identiteit na te denken. Wat wordt je schuilnaam, geslacht of leeftijd en hoe ziet mijn avatar in de animatie van de schuilkerk eruit? Laat ik mijn avatar met de aangeboden gospel mee zingen?

Deelnemers van online subculturen neigen naar kopieergedrag met als gevolg de vorming van fluïde, vaak verspringende identiteiten. Soms ontstaat patchwork zingeving. Vanuit huis online bidden en cyber-confessies voor de webcam leiden af en toe tot na-aperij en het viraal gaan van flinterdunne spiritualiteit.

De betekenis van internet voor religies en godsdiensten is te vergelijken met de boekdrukkunst in het verleden. Internet zorgt voor de virtualisering der dingen en online religie plukt daar de vele vruchten van.