Jannes H Mulder

Jannes H Mulder (2024)

Gepubliceerd op 22-09-2022

Noopolitiek

betekenis & definitie

Noopolitiek is machtsuitoefening door middel van een goed verhaal. Noölogische machtsuitoefening is digitale cognitie-beïnvloeding gericht op gedragsverandering van tegenstanders. Noopolitiek is een vorm van (digitale) hersenspoeling of brainwashing.

Noo of nous (Grieks) betekent verstand. Noölogische beïnvloeding richt zich op wat mensen denken. Hun politiek-culturele gedachtegoed over bijvoorbeeld migranten moet veranderen opdat hun gedrag tegenover migranten verandert. Noölogische praktijken maken gebruik van virtuele netwerken. De kunst is met uitgekiende berichtgeving en bewegend beelden op smartphones groepsdenken te beïnvloeden. Het verstand van groeperingen en de stigmergie van partijen ondergaan online herhaalde ‘wassing en spoeling’.

Noopolitiek vervangt de realpolitik van vroeger. Realpolitik legde de nadruk op hard power/ oorlogen en later op soft power/ handelssancties. Noopolitiek past bij biopolitiek en is een vorm van smart power. Noopolitiek besmet tegenstanders én medestanders viraal met strategisch uitgekookte informatie over verleden, heden en toekomst.

China en Rusland, beiden zijn op zoek naar nieuwe verhalen om macht uit te oefenen. Het meta-verhaal van Marx verenigt mondiaal geen arbeiders meer en wordt met scepsis ontvangen. Met name China ontwikkelt artificiële intelligentie (AI) in cyberspace om noölogische invloed in binnen- en buitenland uit te oefenen. Ook het ‘grote’ Westerse verhaal fragmenteert. In een verhaal over ‘The End of History’, ‘War on Terror, ‘Universal Human Rights’ en zo meer. Wiens verhaal wint?

Op nationaal niveau speelt eveneens de vraag: Welk narratief wint? Het moet gaan over de gedeelde zorgen over klimaat bijvoorbeeld, minder over objectieve feiten. Welk narratief is geloofswaardiger, gaat in op gedeelde zorgen en angsten? Welk verhaal overheerst, wordt dominant, doet het politiek beter? Het narratief van het burgerlijk verzet of dat van de overheid? De grootschalige hersen-beïnvloeding door manipulatief gebruik van AI in cyberspace geeft het oude vakgebied noölogie nieuwe betekenis.