Jannes H Mulder

Jannes H Mulder (2024)

Gepubliceerd op 22-09-2022

Gulden Regel

betekenis & definitie

De Gulden Regel is de morele grondregel van wederkerigheid waarbij de zinsnede hoort: ‘wat jij niet wilt dat U geschiedt, doet dat ook een ander niet’. De Gulden Regel is ook van toepassing op toekomstige generaties.

Twee morele grondregels geven globaal richting aan de wijze waarop compassie tot uitdrukking komt. De Gulden Regel (I) luidt: ‘Men moet anderen niet behandelen op de wijze waarop men zelf niet behandeld wil worden’. De tweede (zilveren) grondregel (II) luidt: 'Behandel de ander zoals je zelf behandeld wilt worden'. Samengevat: (I) 'berokken de ander geen schade' en (II) 'doe goed'. Tussen beiden richtingen - die overeenkomen met negatieve vrijheid respectievelijk positieve vrijheid - bestaat een spanningsveld.

Voor ieder van ons, voor instituties en voor samenlevingen als geheel is het samenspel tussen 'geen schade berokkenen' (I) en 'goed doen' (II) van groot belang. Beide grondregels extreem toegepast is contraproductief. Zo kan 'geen schade berokkenen' (I) leiden tot non-interventie, verantwoordelijkheid ontlopen, verwaarlozing van anderen, maatschappelijke onverschilligheid, egoïstisch gedrag etc. Extreem 'goed doen' (II) kan leiden tot bemoeizucht, autonomie verlies, bevoogding, paternalisme, toenemende afhankelijkheid, bekeringsdrang of proselitisme etc.

Het Charter for Compassion van 2009 is bedoeld om wereldwijd mensen en groepen te stimuleren tot vreedzaam en humaan leven. In navolging van de meeste religies lijkt het Handvest voor compassie voornamelijk gebaseerd op de Gulden Regel (I). De toepassing van de Gulden Regel geldt ook voor Goed Voorouderschap. Voorouders wordt gevraagd geen schade aan het milieu van toekomstige generaties meer aan te brengen.