Een doventaal is het communicatieve gebaar van doven dat bestaat uit geluidloze tekens van handen, vingers en gelaat.
Een doof geboren kind ontwikkelt heel vroeg een lichaamstaal waarmee het met de directe gezinsleden communiceert. Meerdere dove kinderen bij elkaar ontwikkelen binnen de groep een eigen visuele en ruimtelijke taal van gebaren. Vandaar dat er mondiaal vele doventalen bestaan met eigen zinsbouw en grammatica.
De conferentie in Milaan van 1880 was van grote invloed op de ontwikkelingsgeschiedenis van gebarentalen. Op die conferentie wonnen de voorstanders van gebarende talen voor doven het van de zogenoemde oralisten, de geleerden die van mening waren dat doven maar moesten leren spreken.
Doven maken als ieder ander ook gebruik van het symboolgebaar zoals ter afkeuring iemand de rug toekeren. Omgekeerd doen niet-doven jongeren aan gebarentaal en gebarenjargon zoals elkaar stilzwijgend met de vuist begroeten.
Er bestaan woordenboeken voor doven en dovendialecten komen voor. In Nederland wordt de Nederlandse Gebarentaal gepraktiseerd. Tijdens de coronacrisis van 2020 ging het hamstergebaar van gebarentolk Irma Sluis viraal. Voor ‘tot slaaf gemaakte’ is in 2022 een nieuw gebaar gemaakt. Ook het promotieonderzoek van Ulrika Klomp uit 2021 levert een bijdrage aan het fenomeen gebarentaal. Deze recente aandacht voor doventaal betekent dat de positie van mensen met een communicatieve beperking wordt versterkt.
