Tussen ‘emigratie’ en ‘immigratie’ bestaat een nauw verband. Emigratie is het verschijnsel, waarbij de mens zijn eigen land of streek verlaat om in het buitenland een nieuwe toekomst te zoeken.
Immigratie is het omgekeerde: de aankomst van vreemdelingen, die uit eigen land vertrokken zijn. Dit betekent dus, dat Nederlanders die naar Australië vertrekken om daar te gaan leven, zowel emigranten als immigranten zijn. Voor ons zijn het emigranten omdat ze vertrekken. Voor de Australiërs echter zijn het immigranten: vreemdelingen, die een nieuw tehuis zoeken.Immigratie heeft een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van verscheidene landen. De geschiedenis van Europa bijvoorbeeld is voor een deel bepaald door de immigratie van vreemde volkeren uit het oosten. De Verenigde Staten van Amerika hebben hun opkomst en hun economische groei vooral te danken aan de grote stromen immigranten, die tot 1914 uit alle delen van de wereld (maar vooral uit Europa) naar dit ‘land der onbegrensde mogelijkheden’ trokken. Datzelfde geldt, zij het in iets mindere mate, voor de nog altijd dunbevolkte landen als Canada, Australië, Zuid-Afrika en Nieuw-Zeeland, die al jarenlang een uitgesproken immigratiepolitiek voeren en proberen mensen aan te trekken.
Ook in Nederland is het immigratieverschijnsel niet onbekend, al is het vooral na de laatste wereldoorlog een aantal jaren overschaduwd door de emigratie van Nederlanders naar het buitenland. Vooral de laatste jaren neemt de immigratie in Nederland weer toe. Steeds meer vreemdelingen verlaten hun land om in Nederland een nieuwe toekomst te zoeken. Ze komen uit landen als Spanje, Italië, Suriname, de Nederlandse Antillen, Hongarije en Polen en hebben hun vaderland om uiteenlopende redenen verlaten. Hun komst naar Nederland hangt samen met het gebrek aan arbeidskrachten in ons land en de betrekkelijk hoge levensstandaard.
Aankomst van immigranten in de haven van New York.
Redenen voor immigratie kunnen van politieke, economische en raciale aard zijn. Immigratie kan in het betrokken land onverwachte problemen oproepen of leiden tot grove onrechtvaardigheden. Een goed voorbeeld daarvan is de wijze, waarop de blanke immigranten een einde gemaakt hebben, niet alleen aan de rechten maar bijna zelfs aan het bestaan van de Noordamerikaanse Indianenrassen. Zowel in Noord-Amerika als in Zuid-Afrika heeft de massale immigratie van kleurlingen (hetzij vrijwillig, hetzij gedwongen) op het ogenblik geleid tot zeer moeilijke rassenproblemen. De discussie over deze problemen is op het ogenblik in volle gang.
Om deze moeilijkheden niet nog groter te maken en om nieuwe moeilijkheden in de toekomst zoveel mogelijk te voorkomen, hebben verscheidene landen immigratiewetten uitgevaardigd waardoor de onbeperkte immigratie uit het verleden tot een einde is gekomen. Zo is het tegenwoordig bijvoorbeeld betrekkelijk moeilijk zich in de Verenigde Staten te vestigen. Ook aan de onbeperkte immigratie van West-Indiërs in Groot-Brittannië is enige jaren geleden door bijzondere bepalingen een einde gemaakt.