Van de zes eilanden in de Caribische Zee, die bekend staan als de Nederlandse Antillen en die door bijzondere banden met Nederland zijn verbonden, is Curacao het grootste en het belangrijkste. De Curaçaose hoofdstad Willemstad is tevens de hoofdstad van de Nederlandse Antillen.
De Antilliaanse gouverneur heeft er zijn zetel evenals de Staten van de Nederlandse Antillen, waarin Curaçao met 12 (van de 22) leden vertegenwoordigd is.Op Curaçao en in Willemstad is nog veel terug te vinden, dat herinnert aan Nederlands koloniale tijdperk. In het verschroeide, okerkleurige landschap vol geiten en cactussen liggen de grote landhuizen, die eens het middelpunt waren van rijke plantages; tientallen oude huizen in Willemstad zouden zó overgeplaatst kunnen worden naar de Amsterdamse grachten en de namen van bergen, landschappen, straten en baaien herinneren aan personen, gebeurtenissen en gebruiken uit de tijd van de Westindische Compagnie. Van die oude ‘glorie’ is echter in het dagelijks leven van Curaçao weinig terug te vinden. Het eiland, dat zelf weinig hulpbronnen heeft en door gebrek aan water onvruchtbaar is, heeft echter een nieuwe glorie gekregen in de grote olieraffinaderijen. De verwerking van Venezolaanse en Colombiaanse ruwe olie heeft Curaçao een welvaart gebracht, die tot de hoogste in het Caribische gebied gerekend mag worden. Goede wegen, uitstekende havens, moderne huizen, vele en dure auto’s, scholen en ziekenhuizen - Curaçao heeft ze voor het grootste gedeelte te danken aan ‘de olie’.
Het is echter niet alles goud, wat blinkt onder de Curaçaose zon. Door allerlei omstandigheden biedt de olie-industrie de laatste jaren aan steeds minder mensen werk terwijl tegelijkertijd de bevolking van het eiland snel stijgt. Dat betekent: veel werkloosheid - want de Antilliaanse regering is er nog steeds niet in geslaagd voldoende nieuwe industrieën aan te trekken om aan alle Curacaoenaars werk te verschaffen. Eén van de gevolgen van die economisch minder gunstige ontwikkeling is, dat de Curaçaose Eilandsraad en de Antilliaanse regering met grote financiële tekorten zijn komen zitten en de hulp van Nederland hebben ingeroepen om aan deze moeilijkheid het hoofd te bieden. Curaçao, dat maar zestig kilometer lang is, heeft ongeveer 127.000 inwoners, waarvan er 49.000 in Willemstad wonen en nog enkele duizenden in de ‘oliesteden’ Julianadorp en Emmastad. De rest van de bevolking woont verspreid over het platteland (de ‘koenoekoe’) en in kleine vissersdorpjes als San Pedro, San Michiel en Westpunt.
Willemstad is verdeeld in twee delen, Punda (Punt) en Otrabanda (Overkant), die met elkaar verbonden zijn door de beroemde schipbrug over de St. Annabaai. Omdat per dag tientallen tankers, vrachtvaarders en passagiersschepen het Schottegat binnenvaren, gaat die brug vele tientallen malen per dag open; een groot ongerief voor het drukke verkeer in de stad. De Antilliaanse regering heeft al enige jaren plannen voor een grote vaste brug. Met de bouw ervan is reeds begonnen, al ziet het er naar uit, dat de financiële zorgen van het land deze enigszins zullen vertragen.
Willemstad is een belangrijk handels- en koopcentrum. Goederen en luxe-artikelen uit alle delen van de wereld zijn in het winkelcentrum van Punda tegen verrassend lage prijzen te koop en veel Amerikaanse toeristen komen er elk jaar hun inkopen doen. Voorzover ze niet per schip komen, arriveren ze op de dr. Albert Plesman Luchthaven langs de noordkust van het eiland, van waaruit Curaçao verbindingen heeft met Noord- en Zuid-Amerika en Europa.
De officiële taal op Curaçao is Nederlands. Maar evenals op Aruba en Bonaire spreekt het grootste gedeelte van de bevolking onder elkaar papiamento: een unieke, zeer merkwaardige taal, die in de slaventijd ontstaan is en nog het meest lijkt op Spaans. Er zijn echter ook veel Engelse, Nederlandse en Portugese woorden in opgenomen.
De bevolking van Curaçao is zeer gemengd. Ze bestaat voor een groot deel uit afstammelingen van de vroegere negerslaven op de plantages; uit nakomelingen van Europeanen, die al generaties lang in ‘de West’ wonen; uit halfbloeden met Zuidamerikaans bloed en uit Nederlanders, die tijdelijk een functie op het eiland hebben (KLM, onderwijs, olieindustrie) en na verloop van tijd weer naar Europa terugkeren. De verstandhouding tussen al deze verschillende groepen is echter uitstekend.
De munteenheid op Curaçao (en op de andere eilanden van de Ned. Antillen) is de gulden; omdat het gebied echter in de invloedssfeer van de dollar ligt, is de waarde van een Antilliaanse gulden (NAfl) f 0,50 Nederlands.