Een effectenhypotheek is een hypotheeklening waarbij, net als bij de beleggingshypotheek, vermogen wordt opgebouwd door middel van beleggingen. Met het opgebouwde vermogen wordt de hypotheek na maximaal 30 jaar in één keer afgelost.
Het principe van de effectenhypotheek is hetzelfde als die van de beleggingshypotheek: door beleggingen in fondsen wordt er geprobeerd een zo groot mogelijk vermogen op te bouwen, waarmee de hypotheek ten einde van de looptijd kan worden afgelost. Het verschil tussen deze twee hypotheekleningen ligt echter bij de vrijheid in gebruik van de rekeningen die bedoeld zijn voor beleggingen. Bij de beleggingshypotheek wordt via een kapitaalverzekering belegd, terwijl bij de effectenhypotheek door de rekeninghouder zelf wordt belegd. Het vermogen van de beleggers- of effectenrekening kan dus ook voor zelfgekozen doeleinden gebruikt worden.
Het bij de effectenhypotheek ontbreken van de kapitaalverzekeraar als tussenpersoon is gunstig, omdat de rekeninghouder daardoor verzekeringskosten bespaard blijven. Nog een voordeel, zoals genoemd in de vorige alinea, is vrijheid in besteding van vermogen op de effectenrekening. Dit kan echter ook fout uitpakken wanneer deze vrijheid onvoorzichtig gebruikt wordt, bovenop het altijd aanwezige risico dat beleggen kan resulteren in tegenvallende vermogensopbouw. Bij de effectenhypotheeklening, net als bij alle andere hypotheken waarbij sprake is van beleggen, bestaat er de mogelijkheid dat de lening niet kan worden afbetaald. Door geen tussentijdse aflossingen wordt dit risico nogmaals vergroot, hoewel daartegenover wel het voordeel van maximale fiscale renteaftrek staat.
Buiten de onzekerheid over de hoogte van het uiteindelijke vermogen, is er ook financiële onzekerheid voor nabestaanden. Een overlijdensrisicoverzekering is niet ingesloten bij deze hypotheek en dient apart afgesloten te worden.
