Iura privata - Private rechten van een volwaardig burger, civis optimo iure.
Deze omvatten: ius conubii, het recht om een wettig huwelijk aan te gaan (matrimonium iustum of iustae nuptiae); ius commercii, het recht op eigendom en wettig bezit buiten Rome, gewaarborgd door de staat; dit recht behelsde ook het ius emendi et vendendi (het recht om te kopen en te verkopen), ius obligationum (het recht verplichtingen aan te gaan bindend voor personen en goederen) en ius testamenti factionis et haereditatium (het recht om een testament te maken en te erven); ius legis actionis, het recht van wettelijke rechtsvordering in overeenstemming met de Romeinse wetten; ius patronatus, het recht om als patronus of beschermer van clientes te kunnen optreden; ius gentilitatis, het recht om te doen, te beschikken of te verkrijgen al wat bepaald was door het gentilisch recht, dat van de eigen gens; ius provocationis, het recht van beroep op het volk na een door de magistraat gewezen vonnis.
