Gouden horizon encyclopedie

Dr. B.M. Parker (1959)

Gepubliceerd op 07-10-2024

LEER

betekenis & definitie

Echt leer is altijd gemaakt van de huid van een of ander dier. Die huid is schoongemaakt en op een zodanige manier geprepareerd, dat ze jarenlang gebruikt kan worden.

Het meeste leer is afkomstig van de huid van koeien, geiten en andere behaarde dieren. Bepaalde leersoorten echter worden gemaakt van de huid van slangen, hagedissen en krokodillen. Zelfs de tere huid van struisvogels en padden kan tot leer worden verwerkt.

De eerste kledingstukken van de mens hebben waarschijnlijk bestaan uit dierenhuiden. Ze waren echter niet van leer; o.m. omdat het haar niet verwijderd was. Tientallen eeuwen geleden echter leerde de mens al, hoe hij echt leer moest maken. De oude Egyptenaren bijvoorbeeld vervaardigden zulk stevig leer, dat het tot in onze tijd bewaard is gebleven. Er zijn verscheidene methoden om van een dierenhuid leer te maken. Een van die methoden is de schoongemaakte huid in te wrijven met olie.

De Noordamerikaanse Indianen maakten hun leer op deze manier. Na de behandeling met olie rookten ze de huiden meestal nog. Leer kan ook vervaardigd worden door de dierenhuid onder te dompelen in een looistof, die gemaakt wordt uit de schors van bepaalde boomsoorten. Een derde methode maakt voor het looien van huiden gebruik van aluin of zout.

Er zijn veel leersoorten; op de tekening staan er een paar afgebeeld, tezamen met hun toepassingen. Elke leersoort is voor bepaalde doeleinden geschikt. Het dikke, stijve leer, dat gebruikt wordt voor het maken van schoenzolen, is bijvoorbeeld volslagen ongeschikt voor het vervaardigen van soepele handschoenen.

De meeste leersoorten ontlenen hun naam aan het dier, dat er zijn huid voor heeft afgestaan. Kalfsleer, varkensleer, krokodillenleer en slangenleer zijn daar voorbeelden van. Suède daarentegen dankt zijn naam aan de wijze, waarop het bewerkt is: het is zo lang gewreven tot het ’t uiterlijk kreeg van heel dun fluweel. Marokkaans leer is daarentegen weer genoemd naar de streek, waar het voor het eerst werd gemaakt.

Tegenwoordig is er veel imitatieleer; het is echter zonder veel moeite van echt leer te onderscheiden.

< >