Ned. stad in de prov. Noord-Holland.
Edam. eertijds Yedam geheten, ontleent haar naam aan een waterloop (de E of Ye) en een dam. die er werd opgeworpen:wordt 1310 voor het eerst genoemd; kreeg 19.11.1357 stadsrechten van graaf Willem v van Holland, alsmede de vergunning om een open verbinding te graven tussen het Purmermeer en de Zuiderzee; koos tijdens de Tachtigjarige Oorlog 1572 de zijde van de opstand tegen Spanje en ging over tot de Reformatie; behoorde tijdens de Republiek tot de twaalf kleine steden die in de Staten van Holland vertegenwoordigd waren. In 1587 en 1602 door brand geteisterd; beleefde haar grote bloei in de 17e eeuw. toen zij een belangrijke zeehandel had via het Texelse gat. ook op Oost-Indië. Bovendien werd er een levendige handel in kaas gedreven (reeds in de 15c eeuw werden Edammer casekens naar het buitenland verhandeld). liet verval begon toen het nodig was uitwaterende sluizen aan te leggen, omdat de getijden te veel van het achterland wegvraten, waardoor F.dam niet langer aan open zee lag.
Litt. F.Allan. De stad Edam en hare gesch. (1857; herdr. 1969); A.A.Kok. Edam. de schone slaapster (1948).
