lat. Messenia, landschap in het Z.
VV. van den Peloponnesus, begrensd ten N. door Triphylië en Arcadië, ten 0. door Laconië, ten Z. en ten W. door de Zee, was een der schilderachtigsle en vruchtbaarste landschappen van Griekenland. Het vormde een klein koninkrijk, dat bij den terugkeer der Heraclieden het deel werd van Cresphontes (H90 v. Chr.). Het had tegen Sparta drie vreeselijke oorlogen te voeren (de Messenische oorlogen genaamd). De eerste begon 744 v. Chr., duurde 19 jaren, en eindigde met de bemachtiging van de bergvesting Ithome en de onderwerping der Messeniërs (zie ARISTODEMUS n°. 2). In 684 v. Chr. vatteden de Messeniërs opnieuw de wapenen op; en na in een geregelden veldslag de nederlaag te hebben geleden, wierpen zij zich in de vesting Ira, waar ze zich elf jaren lang verdedigden (zie ARISTOMENES n°. I). Andermaal kwamen zij in opstand 465 v. Chr., en werden na 8 jaren strijdens nogmaals onder het juk teruggebracht, en deels in ballingschap verstrooid naar Nanpactusen andere plaatsen, deels in slavernij gehouden, totdat ze eindelijk door de tusschenkomst van Epaminondas (570 v. Chr.) vergunning bekwamen om het oude Messene weder op te bouwen, dat nu in den Acheïschen bond trad, doch zich reeds spoedig daaraan onttrok (zie DINOCRATES), en zijne onafhankelijkheid bleef behouden tot aan de romeinsche overheersching. De voornaamste steden van M. waren Cyparissia, Andania, Pylos, Stenyclaros; de meeste dier steden werden verwoest; Pylos beurde zich weder op 426 v. Chr., toen de Atheners de te Naupactus gevestigde messenische vluchtelingen naar Pylos overbrachten; en door de stichting van Megalopolis en Messene, gaf Epaminondas (370 v. Chr.) aan de Messeniërs weder een middelpunt.Het oude M. vormt in het tegenwoordige koninkrijk Griekenland ongeveer de nomarchie M. (62 a 63 vierk. mijlen, met 117,000 zielen).
