lat. Arnemuda, stad op het eiland Walcheren, prov.
Zeeland, drie kwartier gaans beoosten Middelburg, bestond reeds in de 13e eeuw, en lag vóór de indijking van Joosland vlak aan den grooten stroom, die Walcheren afscheidde vanZuidBeveland, Wolphaartsdijk en Noord-Beveland. Destijds was A. dan ook eene voorname koopstad, en prijkte met een adellijk slot van de Moeren van A. (welk geslacht omstreeks de helft der 15e eeuw met Gillis van A. uitgestorven is). Er was ook een klooster van reguliere kanunniken, het "huis te Mortiere” genoemd. In 1411 werd A. in den Hanze-bond opgenomen. Daar het echter zeer veel van bet water te lijden had, werd door de inwoners besloten de nog staan geblevene huizen af te breken, en een nieuw A. te bouwen, meer noordoostwaarts, op den dijk van Middelburg, hetgeen 1438 ten uitvoerwerd gebragt; de plaats waar Oud-A. gestaan had, werd kort daarna hevig door het water geteisterd, en verloor sedert 1462 van dag tot dag grond, zoodat er eindelijk J van verzwolgen was. Het nieuwe A. werd al spoedig even welvarend als het oude was geweest; 10 Maart 1481 brandde het geheel af, doch werd ras weder opgebouwd. In de nabijheid van Oud-A. werd Willem van Oostervant, zoon van den hollandschen graaf Jan II, door de Vlamingen geslagen 1303; en in het begin der Hoeksche en Kabeljaauwsche twisten waagde en verloor graaf Willem V hier een zeeslag (1351) tegen zijne moeder, vrouw Margarela, de wed. van keizer Lodewijk van Beijeren. Toen de spaansche prinses Johanna 1496 als bruid vanFilips den Schoone naar de Nederlanden kwam, landde zij te A., waar bij die gelegenheid 135 schepen te gelijk ter reede kwamen; en 1522 vertrokken er op eens over de anderhalf honderd schepen van A.’s reede om keizer Karel V uit Engeland af te halen. In 1572 koos A. met Vlissingen de zijde van Oranje; doch de hertog van Alba liet A. daarop aantasten,en het werd geplunderd door zijne Spanjaarden, nadat die er een vreeselijk bloedbad hadden aangerigt; 19 Febr. 1574 werd het echter, te gelijk met Middelburg, door de Spanjaarden overgegeven aan den prins van Oranje, waarna het, met privilegiën begiftigd, zoo zeer toenam in bloei, dat het te A. veel levendiger en duurder leven was dan te Middelburg. Door verzandingen en indijkingen echter ging de scheepvaart van A. allengs te niet, en de stad geraakte in verval ;_zij telt tegenw. circa 1500 inw.
