Geographisch- historisch woordenboek

Servaas de Bruin, D. Noothoven van Goor (1869)

Gepubliceerd op 29-11-2021

Middelburg

betekenis & definitie

1) stad op het zeeuwsche eiland Walcheren en hoofdplaats der prov. Zeeland, ligt 5 kwartier gaans benoordoosten Vlissingen en bijna even ver bezuidwesten Veere, nagenoeg in het midden des eilands (vandaar de naam M.), en heeft 16,000 inw.; het staat door een bevaarbaar kanaal in gemeenschap met de Westerschelde.

Het eerste ontstaan van M. ligt in de onzekerheid. Het minst waarschijnlijk is het gevoelen van hen, die M. gesticht willen hebben door den romeinschen veldheer Metellus, en die het daarom Metellusburg noemen. Het aannemelijkst is de lezing van hen, die omstreeks de 5e of 6e eeuw de stichting vermelden van eenen burg midden op ’teiland,endaaromJHediMm Castrum of Medioburgum geheeten. Zooveel is zeker, dat M. reeds in de 12e eeuw bekend stond als eene vrije stad, die in 1312 met muren en gemetselde wallen omringd werd. Van de groote menigte vermaarde personen, die te M. geboren zijn, zullen wij er slechts enkelen noemen: verscheidene leden van 't aanzienlijke geslacht Boreel, Reinier de Klerk (gouverneurgenl. van nederl. O. I.), de twee broeders Haringsma (beiden vice-admiraal), de grootvader van Pietje Boddaert, de schilder Joh. Koekkoek, de brillenmaker Zacharias Jansen, de geleerde Cornelia Leydekker, enz. Tweemaal werd M. in den vroegsten tijd van zijn bestaan door brand vernield: eens in 't laatst der 13e eeuw, en andermaal 22 Oct. 1492. In ’t begin der 14e eeuw begon men te M. schepen te bouwen voor buitenlandsche rekening. In 1303 na een beleg van 10 dagen bemachtigd door de Vlamingen, 1304 aan hen ontweldigd door die van Zierikzee. In 1478 werd aartshertog Maximiliaan te M. plechtiglijk gehuldigd als graaf van Zeeland; 1488 bezocht hij M. nogmaals als Roomsch koning; 1505 kwam Maximiliaan's zoon met zijne gemalin Jobanna eenigen tijd te M. doorbrengen voor hun vertrek naar Spanje, waar zij den troon gingen beklimmen. In 1574 (18 Febr.) ging M. aan den prins van Oranje over, na bijna twee maanden hardnekkig door de Spanjaarden verdedigd te zijn; gedurende dit beleg stierven te M. 1566 menschen. In 1795 rukten de Franschen M. binnen; van 1 Aug. 1809 tot Dec. van dat jaar was M. bezet door de Engelschen, doch kwam weder in handen der Franschen, die krachtens het tractaat van 16 Maart 1810 het eiland Walcheren in bezit namen; 1 Mei 1814 werd M. door de Franschen ontruimd.2) dorp in Z.-Holland,vijfdhalf uur gaans bezuidoosten Leiden ; 250 inw.
3) voormalig kasteel in Kennemerland, een kwartier gaans benoordoosten Alkmaar, 1286 gesticht door Floris V ter beteugeling van de West-Friezen, werd 1491 vernield door het Kaas- en Broodsvolk; wederom opgebouwd, werd het 1517 platgebrand door den Zwarten hoop.
4) eiland op de reede van Batavia, bewesten het eii. Amsterdam.
5) eiland in de Zee van Celebes, benoordw. het eiland Celebes.

< >