ontsteking van de randen der oogleden. Eigenlijk is dit een soort van conjunctivitis of bindvliesontsteking, die echter door de aanwezigheid van ooghaartjes en smeerklieren op deze plaats een bijzonder karakter krijgt.
Roodheid der oogranden behoeft nog niet op B. te berusten, doch kan het gevolg zijn van een eenvoudige bloedovervulling (hyperaemie), die bij vele menschen, vooral met een fijne huid, reeds na geringe schadelijke invloeden optreedt (na lang weenen, sterke inspanning der oogen, verblijf in prikkelende lucht, doorwaakte nachten enz.). De eigenlijke ooglidrandontsteking komt voor in twee vormen:1. B. squamosa, de schilferende ooglidrandontsteking, is gekenmerkt door het optreden van kleine, witte schilfertjes aan de ooglidranden, met uitvallen van enkele oogharen. Onder de schubjes is de rand van het ooglid rood (hyperaemisch).
2. B. ulcerosa, de verzwerende ooglidrandontsteking; hierbij is de lidrand met gele korstjes bedekt, waaronder zweertjes gelegen zijn. De oogharen vallen meer en meer uit en worden niet door nieuwe vervangen, daar de haarzakjes door verettering te gronde gaan; de nog overgebleven haren zijn meestal door het afscheidingsproduct tot kleine bundeltjes aaneengekleefd. Deze vorm reikt dieper en is derhalve ernstiger dan de vorige.
De door B. veroorzaakte bezwaren zijn soms uiterst gering; in den regel echter is het oog gevoeliger (voor licht, warmte, stof) en traant spoedig, terwijl de oogspleet des morgens verkleefd is. Het verloop is zeer slepend, dikwijls jaren durend. De B. wordt daarbij altijd vergezeld door een chronische bindvliesontsteking, dikwijls ook door misstand der oogharen (trichiasis), naar buiten draaiing van het onderste ooglid (ectropium) enz. De oorzaken der B. kunnen zijn van algemeenen aard (bloedarmoede, klierachtigheid, schadelijke beroepsinvloeden — zie Oogverzorging — enz.), of van plaatselijken (bindvliesontsteking, tranenvloed); in het eerste geval is de aandoening natuurlijk altijd dubbelzijdig.
Een doelmatige behandeling verbetert de B. wel, en kan ook alle verschijnselen doen verdwijnen; bij staken der behandeling keeren deze echter bijna altijd terug en een volkomen genezing behoort dus tot de uitzonderingen. In de eerste plaats moet naar wegnemen der oorzaak worden gestreefd, door verbetering van den algemeenen toestand of behandeling van plaatselijke afwijkingen. Overigens komt men het verst met de toepassing van zalven; hiervoor worden meestal roode, gele of witte praecipitaat- (kwik-)zalven gebruikt, die dan des avonds voor het naar bed gaan met den vinger op de gesloten oogspleet worden ingewreven. Des morgens moeten de randen door wassching met lauw water zoo volkomen mogelijk worden gereinigd. Sterk prikkelende zalven verergeren de aandoening meestal. In vele gevallen komt men niet tot het doel voor men alle oogharen heeft verwijderd.
