zichzelf bevredigen.
Het woord is afgeleid van Onan die volgens de bijbel huwde met zijn schoonzuster Tamar. Om geen nakomelingen te verwekken ‘verspilde hij zijn zaad op de grond’, waarvoor hij door de Heer gestraft werd (Genesis 38:8,9). Onan paste daarom eerder de methode van coïtus interruptus toe (voor het zingen* de kerk uit). Letterlijk betekent dit woord dus: doen wat Onan deed. Later is men door de regels van de christelijke kerk (seks mag alleen om kinderen te verwekken; dus zelfbevrediging staat gelijk aan soloseks* en is bijgevolg verwerpelijk) de term foutief gaan associëren met masturbatie. Woorden zoals ‘onaneren’ hoor je eigenlijk nog zelden, tenzij in allerlei wetenschappelijke of praatprogramma’s. Een vulgairdere term is aftrekken*. In de negentiende eeuw werd de praktijk nog beschouwd als een ernstig gevaar voor elke opgroeiende jongeling. ‘Zelfbevlekking’ werd verafschuwd want die zou de jeugd verzwakken. Mannelijke opvoeders deden er dan ook alles aan om jongens voor deze kwaal te behoeden. In de ‘Camera Obscura’ van Nicolaas Beets wordt nog gewaarschuwd tegen de verschrikkingen van de ‘zelfbevlekking’ of ‘onanie’. Een en ander staat omschreven in de ‘Vaderlijke raad aan jonge lieden, ter bewaring hunner krachten en gezondheid’. Omdat er zo’n taboe op de daad rustte, was er behoefte aan eufemismen, liefst uit onverdachte hoek: het Latijn of de bijbel.
Weet je wat ze op alle treinwagons met grote letters moesten zetten? Onaneert!
Jan Wolkers: Terug naar Oegstgeest. 1965
Dit was een van de zeldzame malen dat je zonder onaneren in slaap viel.
Ben Borgart: De vuilnisroos. 1972
Homoseksualiteit is een psychische neurose en de liefde tussen twee mannen is niet meer dan een luxe vorm van onaneren.
Nieuwe Revu, 08-09-99
Ik zag twee beren onaneren
Oh, het was een wonder
Het was een wonder boven wonder
Dat die beren onaneren konden
Hi hi hi ha ha ha
Ik stond erbij en keek ernaar.
De Nayade Liedbundel Deel 4, webpagina.
