Woordenboek van Eufemismen

Marc de Coster (2004)

Gepubliceerd op 17-08-2018

gay

betekenis & definitie

Amerikaans-Engels voor homo; homoseksueel. In mindere mate ook gebruikt voor lesbo; lesbisch. In het Engels en het Frans betekent het woord gewoon vrolijk. Een onderdrukte bevolkingsgroep zoals de homoseksuelen afficheert zich graag als een bijzonder levenslustig volkje. Aanvankelijk was het wellicht een codewoord onder de homoseksuelen om hun geaardheid te verdoezelen.

Later, wanneer de term meer algemeen ingeburgerd raakte werd het een scheldwoord en geassocieerd met alles wat decadent en louche is. Tegenwoordig is het echter meer een geuzennaam geworden. De betekenis van homo(seksueel) werd in het Engelse taalgebied al opgetekend in de jaren dertig van de twintigste eeuw. Een grappig voorbeeld is de film ‘Bringing up Baby’ uit 1938, waarin aan Gary Grant gevraagd wordt waarom hij de kamerjas van Katherine Hepburn draagt. Zijn antwoord luidt: ‘Because I went gay all of a sudden.’ Volgens wijlen Eric Partridge, de notoire slangspecialist, zou ‘gay boy’ als Australisch slang zijn opgetekend rond 1925.Bij ons komt het woord de laatste tijd voor in allerlei samenstellingen (ook met Nederlandse woorden) zoals: de Gay Krant; een gayclub. In 1998 werden in Amsterdam de ‘Gay games’ gehouden. Het wordt gebruikt als zelfstandig naamwoord, bijvoeglijk naamwoord en als bijwoord. In Frankrijk wordt het woord wel eens op z’n Frans geschreven: gai. De laatste jaren raakt de vertaling ‘blij*’ meer en meer in zwang.

Veel gays met geld en smaak in Dixit...

Joost Zwagerman: Gimmick! 1989

‘Wij hadden nog de strijd - en nou gaat opa echt over vroeger praten - of je van flikkers & potten of homo’s & lesbo’s sprak, en daarvóór of je homofiel of homoseksueel was. En nu? Nu duikt de nieuwe generatie onder in de Nieuwspraak van het Engels. ‘Gay’ is geen geuzennaam, maar een bezwerend eufemisme, zoals men destijds liever tuberculose zei dan tering, en daarna liever tbc (en nog weer later tb) dan tuberculose.

Robert Long & Cees van der Pluijm: Beste Robert, Waarde Cees. Brieven overleven, dood, liefde, seks, werk en collega’s. 1998

Gays zijn hersenloze automaten met gekleurde contactlensimplantaten...

De Groene Amsterdammer, 11-08-99

Ook een droomkoppel, deze twee, en net zo a-seksueel als Brad Pitt met zijn bloedzuigende Lolita, want Rock Hudson was gay en Doris Day had evenveel sex-appeal als een Knirps uitschuifparaplu.

Het Parool, 03-01-2000