volgelingen van St. Franciscus.
Twee jaar na de dood van Franciscus (1226) kwamen de eerste minderbroeders in Nederland aan, waar zij in "s-Hertogenbosch een klooster stichtten, dat het eerste in de stad werd.Franciscus kreeg verschillende soorten volgelingen: de eerste orde van mannen, die in een gemeenschap leven, t.w. Franciscanen, capucijnen en conventuelen. St. Clara werd de stichteres van de tweede orde, de Clarissen. Rond Franciscaanse kloosters groepeerden zich leken; zij vormen de derde orde van Franciscus, de Franciscaanse Leken Orde geheten. Uit hun midden zijn religieuze groeperingen ontstaan, die de regel van de derde orde gezamenlijk beoefenden, vandaar de naam reguliere derde orde; hierbij zijn meer vrouwen dan mannen aangesloten.
Van de eerste orde kent Brabant de volgende vestigingen:
Franciscanen: 1228-1629 Den Bosch; 1645 Megen; Capucijnen: 1611-1629 's-Hertogenbosch; 16251637 Breda; 1645 Velp; 1848 Handel: 1874 Langeweg; 1879 Tilburg-Korvel; 1887 Breda; 1892 Helmond; 1897 Den Bosch; 1919 Udenhout-Biezemortel: 1937 Eindhoven; 1954 Oosterhout; 1967 Tilburg-Poirterstraat; 1968 Eindhoven-Poirterstraat; Tweede orde: Clarissen: Urbanisten 1349-1654 Den Bosch; 1512-1717 Boxtel: 1720 Mogen; Coletinen: 1889 Tilburg; 1900 Helmond; 1936 Eindhoven;
Derde orde: seculier: ontstaan rond de Franciscaanse kloosters, nu Franciscaanse Lekenorde genoemd, regio Brabant; regulier: mannen: Tertianen 1340-1584 Den Bosch; 1742 Boekel; 1840 Drunen, 1854 Huybergen; regulier: vrouwen: voor 1321-1573 Geertruidenberg: 1423/1469-1631 Den Bosch Mariënburg; ca 1440-1471 Oisterwijk; 1450-1471 Waalwijk; 1452-1685 Den Bosch-St. Elisabeth Bloemencamp; 1452-1716 Dommelen: 14591802 Grave; 1477-1627 Den Dungen; 1501-1965 Haren (bij Oss); in 1965 naar Wassenaar; 15391732 Ommel; 1797 Oirschot: 1801 Dongen, 1820 Etten, 1826 Breda-Mater Dei; 1832 Roosendaal. Mariadal; 1834 Roosendaal-Charitas en Oosterhout; 1838 Oudenbosch en Bergen op Zoom; 1843 Veghel; 1880 Breda-Meerten Verhoffstraat; 1913 Boerdonk en Asten.
Bron: Dr. Th. Jansen, Volgelingen van Franciscus in Brabant door de eeuwen heen, 1979.
