kloosterorde, omstreeks 1210 gesticht door St. Franciscus; minderbroeders-Franciscanen; in 1517 als zodanig verder gegaan na de splitsing van de orde, waardoor ook de minderbroedersconventuelen (OFM Conv) en in 1525 de minderbroeders-Capucijnen (OFM-Cap) ontstonden.
Na de val van ’s-Hertogenbosch in 1629, waar zij eeuwen aan een stuk werkzaam waren geweest, vestigden de Franciscanen zich in 1645 in het graafschap Megen. Hieraan werd ook een Latijnse school verbonden, in 1871 omgezet in een gymnasium voor priesters. Klooster en kerk stammen uit de 17e eeuw.
Franciscanessen, welke naam wordt gebruikt voor de Clarissende tweede orde van St.Franciscus - en voor de reguliere tertiarissen hebben ook enkele kloosters in Noord-Brabant; Franciscanessen in Haren, Het Huis van Bethlehem, opgericht in 1504, met vanaf 1858 een huis in Reek.
Clarissen van St.Elisabethsdal uit Boxtel vestigden zich in 1721 in Megen; De Clarissen hebben ook een vestiging in Tilburg.
In Oirschot werd het moederhuis gevestigd van de Penitenten-Recollectinen van Oirschot, ontstaan uit het Franciscanessenklooster te Weert, dat voortkwam uit het Franciscanessenklooster Agnetendal in Dommelen, waar zij vanaf 1453 verbleven. De Zusters Franciscanessen betrokken in 1904 het Hof van Solms in Oirschot. Franciscanessen hebben nog meer kloosters gehad, o.m. in Haaren en Oisterwijk (in 17e eeuw). In 1887 begonnen de Franciscanessen vanuit Oisterwijk een nieuw klooster te Haaren, dat in 1970 werd opgeheven en gesloopt.
In Roosendaal hebben de Congregaties van de Recollectinen-Penitenten van de H.Franciscus en van de Penitenten-Recollectinen van de Onbevlekte Ontvangenis hun moederhuis.
De eerste met vestigingen in Breda, Oosterhout en Steenbergen, Oud-Gastel, Oudenbosch en Zundert; de tweede ontstaan uit de congregatie, die in Etten begon in 1820 door afscheiding van het klooster te Dongen.
Broeders van de H.Franciscus openden een huis in Boekel, in 1871 tot een eigen congregatie verheven. In 1903 begon zij ook in Udenhout, in 1939 te Tilburg, terwijl in 1940 de Congregatie van de Broeders van de Onbevlekte Ontvangenis en de H.Franciscus te Drunen in deze congregatie opging.
Bron: Dr. H. van Velthoven: N.-Brabant, 1949.
