Mondeling overgeleverde fantastische verhalen van onbekende herkomst — verbonden aan opvallende gebeurtenissen, feiten, zaken die op geloofwaardigheid aanspraak maken. In Frl. in groten getale aanwezig: complete verhalen naast beknopte berichten en verslagen, die soms toch in opbouw en taal suggestief zijn.
In abtenlevens en kronieken, in lokale geschiedschrijving, oude wetten en heemkundige publikaties komen S. voor, terwijl H. Sytstra enT. R. Dijkstra ca. 1844 de stof systematisch begonnen te verzamelen. De eerste publikatie bracht echter pas S. J. v. d.
Molens: Fr. Sêgeboek (1939 e.v., 4 dln.), vervolgd in Der waerd wol sein (1952). Na W.O. II heeft Dam Jaarsma in de Wouden materiaal verzameld. Verder gaf J. P.
Wiersma Fr. sagen (1934), Fr. mythen (1937), met uitvoerige aantekeningen. Tot de oudste S. behoren die om Karel de Grote, Redbad, Magnus Forteman en het schip zonder riemen, uit de Oudfr. wetten. Nog levende S. handelen meest over spokerij en voorgezichten.
Zie: Repert., 362-364.
