Ondergroepering van de kerk. Toen de Fr. kerk in 1580 geconstitueerd werd, kwam men tot de oprichting van vijf (later zes) classes: Lwd., Sneek, Bolsward, Workum, Franeker, Dokkum en later Zevenwouden.
Deze classes examineerden de kandidaten, regelden de vacatures, behandelden de synodalia. Oorspr. werden er gedurende de zomer vele C.-vergaderingen gehouden, later minder. Er kwam een C.hoofdplaats. De grenzen van de C. waren eerst nogal onzeker. De C. was verdeeld in ringen. Reeds vroeg was de C.-vergadering hoofdzakelijk een domineesvergadering.
Men ijverde voor trouw bezoek. De C.-maaltijd aan het eind der vergadering was heel lang berucht. Aan het hoofd van de C. stond een moderamen: praeses, scriba en (soms) assessor. Een fiscus regelde de geldzaken en de censura morum. Uit de oude almanakken zijn tot vandaag toe de C.-indelingen enz. op te maken (almenak mei klasjes).
De Herv. en Geref. Kerken kennen nu nog de C.-indeling, de Doopsgez. Kerk heeft ringen, de R.K. Kerk dekenaten.
Zie: Cuperus, Kerkelijk leven 1, 31-63.
