Encyclopedie van Friesland

Prof. Dr. J.H. Brouwer (1958)

Gepubliceerd op 22-01-2020

BETOVEREN

betekenis & definitie

Geschiedde naar ’t volksgeloof door heks, ook wel door tovenaar met toverboek. Beide aangeduid als kweaminsken (boze lieden).

B. kon ziekte of dood over mens en vee brengen, karnen verhinderen, mens en dier 'vastzetten’, wind of onweer oproepen; de bedrijvers konden zich onzichtbaar maken, snel vliegen, door kleine openingen (sleutelgat, kattepoortje, gebroken dakpan) binnenkomen, zich in dieren omtoveren. Tegen B. had het volk vele middeltjes, ook werd hulp van duivelbanner of geestelijke ingeroepen.

Tegenover B.stond het gedwongen onttoveren (Fr.: ûnttsjoening) of zegening (vgl. Rimen enTeltsjes).Zie: I. H. (1950), 104-106.