De leer van de verloochening en omverwerping van alle staatsgezag. A. wil onbegrensde zelfstandigheid voor elk individu.
Bij de opkomst van het socialisme in Frl. was het A. een vrij sterke nevenstroming. De volkomen zelfstandigheid trok.
Sporen vindt men in ‘De Klok’ en ‘Morgenrood’. In die tijd krijgt ook Tolstoj grote invloed.
Predikanten als L. Bahler van Schiermonnikoog, S.
C. Kijlstra van Rottevalle e.a. noemen zich christenanarchist.
Zij steunen de kolonie te Blaricum. Ook de gebroeders Hogerhuis zijn anarchisten.
Vele in Het Bildt en in de Veenstreken. Tijdens W.O. 1 doet Giesen te Lwd. van zich spreken.
Nadien neemt hun invloed af. zie Tolstojanen, Volkskarakter.Zie: R. Jans, Tolstoj in Nederland (Bussum 1952).